“หนอนกระดึ๊บ”

operation_avalancheถึงวันนี้ก็อาจยังมีคนสงสัยว่าจริงเปล่าวะ ที่มนุษย์ไปเหยียบดวงจันทร์มาแล้วกับยานอะพอลโล 11 เมื่อเกือบ 50 ปีที่แล้ว (ปี ค.ศ. 1969)

ตอนแรกเข้าใจว่าภาพยนตร์แนวทฤษฎีสมคบคิด ชื่อ Operation Avalanche ปฏิบัติการลวงโลก คงจะยกประเด็นนี้มาเล่น แต่เอาเข้าจริงหลังจากชมหนังจนจบ เรื่องที่ว่าอะพอลโล 11 ลวงโลกจริงหรือเปล่ากลับไม่ใช่ประเด็นสำมะคัน เพราะความสนุกของหนังกลับอยู่ที่วิธีการเล่าตลอดทั้งเรื่องจากมุมกล้องแบบแอบมองแอบถ่ายเหตุการณ์ด้วยกล้องฟิล์มสีย้อนยุค (ขออำภัยไม่มีความรู้เรื่องกล้องมากนัก เดาๆ ว่าน่าจะเป็นกล้อง 16 มม.) ที่ภาพไม่ค่อยคมชัดนัก สีไม่ค่อยสด ตัดสลับกับภาพข่าวจริงสมัยทศวรรษ 1960 แอบเข้ากันแบบเนียนๆ ส่วนฉากต่างๆ ที่แสดงสถานที่ บ้านเรือน รถยนต์รุ่นเก๋า โทรทัศน์รุ่นเก่า เครื่องเล่นแผ่นเสียง นานาของจิปาถะ ทรงผม แฟชั่นของคนอเมริกันยุค 60 ในหนัง ก็น่าจะเพลินทีเดียวสำหรับคนดูที่โตทันมากับยุคนั้น

ความเด่นของมันยังอยู่ที่การเล่นสนุกเอามันส์กับการ “แอบมอง” ให้คนดูติดตามเหตุการณ์ผ่านสายตาของตากล้องซึ่งเป็นหนึ่งในทีมปฏิบัติการที่แทบจะไม่โผล่หน้าตามาเราให้เห็น จนหลายเหตุการณ์เราก็ลืมและก็หลง ว่าตอนนี้ตรูกำลังดูผ่านสายตาของตากล้องที่ถ่ายอยู่ หรือเป็นสายตาของตรูเองกันแน่ ขณะที่เรื่องก็ขมวดปมจากอารมณ์สนุกๆ ของความบ้าชอบแหกกฎของเจ้าหน้าที่ซีไอเอหนุ่มสองคน ค่อยๆ พลิกเป็นความตึงเครียดสุดๆ ในท้ายเรื่อง และจากการเป็นผู้ชมที่ทำตัวเป็นคนแอบมองเรื่องราวแบบทิ้งระยะห่าง ไปๆ มาๆ ตอนหลังกลับถูกดูดเข้าไปอยู่ในสถานการณ์คับขันเสียเอง ถือว่าหนังดึงอารมณ์ได้เนียนเลย

แต่ถ้าใครไม่รู้จักผู้กำกับหนัง สแตนลีย์ คูบริก และหนังสุดยอดคลาสสิกอย่าง 2001 Space Odyssey ก็อาจจะงงสักหน่อยกับช่วงที่ตัวเอกของเรื่องพยายามแอบเข้ากองถ่ายหาเทคนิคถ่ายหนังหลอกการไปเหยียบดวงจันทร์ เพราะมาจากฉากการถ่ายหนังเรื่อง 2001 Space Odyssey ของสแตนลีย์ คูบริก (มีการนำฟุตเตจของเขาจริงๆ มาผสมด้วย) ที่มนุษย์อวกาศไปพบแท่งหินสี่เหลี่ยมสีดำโผล่บนดวงจันทร์ แล้วก็ฉากบรรดามนุษย์วานรกำลังจะวิวัฒนาการ

คิดว่าหนังคงแอบๆ ซ่อนๆ อะไรไว้ในฉากต่างๆ อีกหลายอย่างที่สังเกตไม่ทัน แต่อย่างน้อยก็เห็นโปสเตอร์หนัง Anatomy of a Murder ที่ถือเป็นงานออกแบบโปสเตอร์สุดยอดในยุค 60 แปะไว้บนผนังหน้าโต๊ะทำงานของตัวเอก (ไม่บอกนะฉากไหน ถ้าใครรู้จักก็ต้องแอบเห็นแน่นอน)

ส่วนอะไรๆ ที่เกี่ยวกับโครงการอะพอลโล 11 ถ้าใครมีความทรงจำกับเรื่องนี้สักหน่อยก็จะตามหนังได้สนุกเข้าไปอีก เพราะบรรดาภาพถ่ายและภาพหนังซึ่งเป็นที่จดจำของอะพอลโล 11 เช่น ภาพรอยเท้ามนุษย์อวกาศ ภาพมนุษย์อวกาศกำลังจะไต่บันไดลงจากยานลูนาร์โมดูล ภาพปักธงชาติอเมริกัน หรือวาทะของนีล อาร์มสตรอง ที่พูดตอนลงเหยียบดวงจันทร์ ก็ถูกนำมายำเละหมด (คือต้องรู้มาก่อนถึงจะขำๆ และตามทันว่าพระเอกกำลังจะเฟกอะไรกับการเหยียบดวงจันทร์ของอะพอลโล 11)

เอาเป็นว่า นี่ไม่ใช่หนังที่มาเปิดเผยว่าอะพอลโล 11 ลวงโลกหรอกนะ แต่จะเกิดอะไรถ้าซีไอเออยากลวงโลกเสียมากกว่า ซึ่งทั้งหมดนอกจากจะต้องแอบซ่อนปฏิบัติการต่างๆ กันตลอดแล้วยังต้องแอบต้องหลอกพวกเดียวกันเองอีกด้วย

ขึ้นชื่อเครดิตท้ายเรื่องแล้วอย่าเพิ่งรีบลุก รอฟังเสียงมนุษย์อวกาศคุยกันตอนยานกำลังจะอ้อมผ่านด้านมืดของดวงจันทร์ เข้าใจว่าตั้งใจเลียนเสียงมนุษย์อวกาศอะพอลโลตัวจริง แต่คนไหน คงต้องไปหาคำตอบกันเอง

ภาพยนตร์ : Operation Avalanche
ผู้กำกับ : แมตต์ จอห์นสัน
ปีที่ฉาย : 2016
ประเทศ : แคนาดา