ชวนมาดู “ใบสั่งยาให้ออกไปหาธรรมชาติ” ของสกอตแลนด์ ที่เขียนไว้น่าสนุกมาก ส่วนถ้าอยากทำตาม ก็ไม่ว่ากัน

ในปีนี้ Prescribing Nature ถือเป็นหนึ่งในแนวโน้มสุขภาพระดับโลก (2019 Global Wellness Trends)

เทรนด์การรักษาโรคโดยใช้ธรรมชาติกำลังมา

ช่วงสิบปีมานี้หลายประเทศเริ่มตื่นตัวเรื่องใช้ธรรมชาติเยียวยากันแล้ว ที่สหรัฐอเมริกา แคนาดา และญี่ปุ่นมีการศึกษาเรื่องนี้อย่างแพร่แหลาย มีลิสต์สวนสาธารณะสำหรับแต่ละโรคโดยเฉพาะ มีไกด์อาบป่า ฯลฯ

และเมื่อปีที่แล้ว ในต่างประเทศอย่างสหรัฐอเมริกา อังกฤษ และสกอตแลนด์ ในวงการแพทย์เริ่มมีการเขียนใบสั่งยาให้ออกไปหาธรรมชาติ (Prescribing Nature) เป็นครั้งแรก โดยมองว่าเป็นอีกหนึ่งในวิธีที่จะช่วยให้คนไข้มีสุขภาพดีขึ้น

ตั้งแต่ เดือนตุลาคม ปี 2018 แพทย์ในหมู่เกาะเชตแลนด์ (Shetland) สกอตแลนด์ ได้รับอนุญาตให้เขียนใบสั่งยาออกไปหาธรรมชาติ ให้แก่คนไข้ได้ นับว่าเป็นโปรแกรมลักษณะนี้ครั้งแรกในอังกฤษ และเป็นความพยายามที่จะลดความดันในเลือด ความกังวล และบำรุงสุขภาพแก่คนที่เป็นเบาหวาน ช่วยเรื่องสุขภาพจิต ความเครียด โรคหัวใจ และอื่นๆ

หลายคนอาจนึกภาพใบสั่งยาหมอให้ออกไปเดินป่าไม่ออก หรือถ้าลองนึก ก็อาจจะเป็นประเภท สั่งให้ไปเดินป่า 2 ชั่วโมง หรือ ออกไปเดินเล่นวันละ 5 นาที ให้เดาก็คงประมาณนั้น

แต่ กลับไม่เป็นอย่างที่คิดแฮะ

เพราะเขาออกแบบฟอร์มกันจริงจัง เขียนให้ทำเป็นเช็คลิสต์ครบ 12 เดือนเลยทีเดียว และที่สำคัญคือ กิจกรรมน่าสนุกมาก แม้บางข้ออ่านแล้วก็จะรู้สึกตงิดๆ นิดๆ ว่าอย่างนี้ก็ได้ด้วยหรอ

คำแนะนำอย่างเช่น เดือนมกราคม “มองดูไลเคนอย่างตั้งใจ” ในเดือนกุมภาพันธ์​ให้คุณลองทำถุงบอกทิศทางลงจากวัสดุที่มี เพื่อ “ให้เห็นคุณค่าของความเร็วลม” เดือนมีนาคม ยืมสุนัขคนอื่น (ถ้าคุณไม่มีสุนัข) และพามันไปเดินเล่น เดือนเมษายน “ออกไปทะเล” “สร้างโรงแรมให้แมลง” พฤษภาคม “ฝังใบหน้าลงบนผืนหญ้า” “ทำแผนที่เสียง” มิถุนายน “ไปตามหาเสียงที่ชอบในธรรมชาติ” กรกฏาคม “ทำอาหารจากดอกแดนดิไลออน” “สังเกตนกทุกตัวที่คุณเห็น” สิงหาคม “ฟังและเลียนแบบเสียงนก” หรือลอง “พูด” กับนกดู กันยายน “กินอาหารสามมื้อกลางแจ้ง” ตุลาคม “ชื่นชมเมฆ” พฤศจิกายน “พูดกับลูกม้า” “สร้างประติมากรรมหินบนชายหาด” ธันวาคม “ให้อาหารนกในสวน” ฯลฯ

สารพัดสารพันเช็คลิสต์ให้ลองไปทำตามในแต่ละเดือน (ลองดูใบสั่งยาฉบับเต็ม 12 เดือนได้ ที่นี่

น่าสนใจว่า มีกิจกรรมหลากหลาย แบบที่ให้ออกไปข้างนอก ทำเองที่บ้าน กิจกรรมเล็กๆ น้อยๆ ที่ทำได้ในระหว่างวัน รวมไปถึงการเล่นแบบเด็กๆ ที่ผู้ใหญ่มักมองข้าม โดยแต่ละกิจกรรมออกแบบให้สอดคล้องกับฤดูกาลและสภาพพื้นที่ บางข้อก็ระบุแหล่งธรรมชาติในที่มีอยู่ในเมือง กิจกรรมที่ต้องดูรายละเอียดเพิ่มเติมอย่างการดูนก ก็มีเว็บไซต์อ้างอิงรองรับ ทั้งยังมีแนวทางสำหรับผู้เริ่มต้น ข้อมูลเส้นทางเดินป่า และรวมกลุ่มทำกิจกรรมเดินสำรวจธรรมชาติกับเพื่อนบ้านใกล้เคียง ตลอดจนไอเดียสำหรับกิจกรรมครอบครัวอีกด้วย

เรียกได้ว่าครอบคลุมครบ ไม่ใช่แค่สำหรับคนป่วย แต่ยังใช้ได้กับคนทั่วไปอีกด้วย

การจะทำเช่นนี้ไม่ได้ใช่อาศัยแค่วงการแพทย์เพียงอย่างเดียว แต่เกิดขึ้นจากความร่วมมือของหลายฝ่าย ทั้งหน่วยงานด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างสมาคมเพื่อการคุ้มครองนก (The Royal Society for the Protection of Birds (RSPB)) และหน่วยงานด้านสาธารณสุขของเมือง (NHS Shetland) รวมไปถึงนักกิจกรรมต่างๆ

ก็ได้แต่หวังว่าประเทศไทยจะเกิดการร่วมมือข้ามศาสตร์ เพื่อพัฒนาองค์ความรู้เช่นนี้บ้าง

ส่วนตอนนี้ยังไม่มี แต่ก็ออกไปหาธรรมชาติตามแบบของเราก่อนได้ เพราะที่แน่ๆ ตอนนี้วิทยาศาสตร์ก็ยืนยันแล้วว่า ธรรมชาติมีส่วนช่วยในการเยียวยาสุขภาพกายใจได้จริงๆ

ก็เราเตรียมตัวล่วงหน้าได้นี่นา ไม่ต้องรอให้หมอสั่งอย่างเดียวก็ได้ เริ่มจากบังคับตัวเองก่อน

ไหน ออกไปทำอะไรในธรรมชาติดีนะ?

รายการอ้างอิง

มาร่วมกับเป็นส่วนหนึ่งในการสานสัมพันธ์กับธรรมชาติด้วยกันใน
เฟซบุ๊กกรุ๊ป Park ใจ
.
ชวน Park ใจ โดย นิตยสารสารคดี นายรอบรู้ นักเดินทาง
สนับสนุนโดย เพจความสุขประเทศไทย และ ธนาคารจิตอาสา