เรื่อง : พรเพ็ญ วงศ์ศุภชัยนิมิต
ภาพ : ภูวมินทร์ อินดี
Park ใจ Go Campus เยือนถิ่นดินแดนอีสานอีกครั้งกับกิจกรรม On Site 1 วัน ครึ่ง ในรั้วมหาวิทยาลัย ในวันที่ 20-21 สิงหาคม ที่ผ่านมา ทีมงาน Park ใจ ได้นำกระบวนการเรียนรู้เพื่อเชื่อมโยงกับธรรมชาติ (อาบป่า) เข้าสู่ชั้นเรียนในระดับมหาวิทยาลัยแบบ On Site เป็นครั้งที่ 2 แล้ว
กิจกรรมครั้งนี้ Park ใจ ร่วมกับคณาจารย์และนิสิตนักศึกษาชั้นปีที่ 1 สาขาเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม จำนวน 45 คน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นิสิตนักศึกษามีความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับธรรมชาติ การอาบป่า รู้จักการใช้ผัสสะในตัวเองเชื่อมโยงกับธรรมชาติ และเกิดความตระหนักในคุณค่าของการเชื่อมโยงกับธรรมชาติได้
โดยพี่ต้น-สุรศักดิ์ เทศขจร หัวหน้าฝ่ายกิจกรรมพิเศษนิตยสารสารคดี เป็นผู้นำกระบวนการ เปิดวงพูดคุยพาน้อง ๆ เช็คอินกับตัวเองผ่านธรรมชาติในบรรยากาศฝนพรำหลังจากพายุโหมกระหน่ำตั้งแต่เช้ามืด เมื่อถึงเวลาจัดกิจกรรม เหมือนธรรมชาติช่วยดลใจให้เราได้เรียนรู้และเชื่อมโยงกับธรรมชาติได้อย่างราบรื่นท่ามกลางลมพัดเย็นสบาย บริเวณใต้ถุนอาคารพิพิธภัณฑ์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ซึ่งมีสนามหญ้าและต้นไม้ใหญ่ล้อมรอบ ตั้งติดกับบึงน้ำขนาดใหญ่ และอยู่ไม่ไกลจากเส้นทางศึกษาธรรมชาติของมหาวิทยาลัยอีกด้วย
เริ่มต้นด้วยการชวนน้อง ๆ ทำกิจกรรม ‘ภาพจับใจ’ ที่ชวนเปิดใจ เปิดจินตนาการ เปิดประสบการณ์ความสัมพันธ์กับธรรมชาติ ผ่านการเลือกภาพธรรมชาติที่ตรงกับความรู้สึกภายใน ณ ขณะนั้น หลังจากเลือกภาพจับใจแล้ว ได้แบ่งกลุ่มแลกเปลี่ยนสะท้อนมุมมองซึ่งกันและกัน บ้างก็เล่าเรื่องออกมาด้วยรอยยิ้มและเสียงหัวเราะ ขณะที่บางคนมองภาพนั้นแล้วสะท้อนออกมาเป็นหยาดน้ำตาที่รินไหลอาบแก้ม แทนคำพูดที่ไม่สามารถบรรยายออกมาได้ กระบวนการนี้ถือว่าได้ทลายภูเขาน้ำแข็งภายในของใครหลายคนเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
จากนั้นได้ชวนน้องๆ ทำกิจกรรมของวิเศษในธรรมชาติ โดยชวนทุกคนไปหาสิ่งของในธรรมชาติ เช่น ใบไม้ ดอกไม้ กิ่งไม้ ก้อนหิน ฯลฯ ที่ร่วงหล่นอยู่ในธรรมชาติรอบตัว ชวนสังเกตสิ่งที่หยิบกลับมา แล้วนำมาวางบนผ้าขาว ชี้ชวนให้สังเกตสิ่งของเหล่านั้น จากนั้นชวนให้น้องๆ เรียงสิ่งของจากธรรมชาติจากสีอ่อนไปจนสีเข้มที่สุด เมื่อเรียงเสร็จก็มีเสียง ว้าว!! จากกลุ่มน้องๆ ที่เห็นถึงความมหัศจรรย์ และความหลากหลายของธรรมชาติ
เวลาผ่านไปครึ่งวันแล้ว เราชวนกันเตรียมอาหารกล่องมาปิกนิกตอนเที่ยง นั่งกินข้าวพร้อมพูดคุยเรื่องราวสัพเพเหระ น้องๆ นิสิตปี 1 ก็ได้ถือโอกาสพูดคุยและรู้จักเพื่อนๆ มากขึ้นด้วย ช่วงบ่ายสายฝนจางหายท้องฟ้าเริ่มสดใส เลยชวนออกจากใต้ถุนอาคารขยับมากลางลานสนามหญ้า ด้วยเกมส์อีกาหวงไข่ ที่สร้างความสนุกสนาน โดยสอดแทรกวิธีการใช้ผัสสะเข้าไปในเกมส์ และชวนติดเครื่องมือเบื้องต้น เพื่อให้รู้จักผัสสะทั้ง 5 ทั้ง การมอง การเดิน การฟัง การลิ้มชิมรส และการสัมผัส โดยให้ทำแผนที่เสียงร่วมกันเป็นกลุ่ม
และกิจกรรมสุดท้ายของวัน คือ “การอาบป่า” พาตัวเองไปเชื่อมโยงกับธรรมชาติในเส้นทางศึกษาธรรมชาติภายในมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นให้แก่นิสิตและชุมชน เป็นพื้นที่ป่าที่เงียบสงบมีเสียงแมลง เสียงนก และเสียงน้ำตกจำลองก้องดังอยู่ทั่วบริเวณ ทางเดินศึกษาธรรมชาติที่ร่มครึ้มไปด้วยต้นไม้ใหญ่นานาชนิด ทำให้น้องๆ ได้ทบทวนการใช้ผัสสะทั้ง 5 ทบทวนตัวเองผ่านการเชื่อมโยงกับธรรมชาติ และยังได้รู้จักพื้นที่แห่งนี้เป็นครั้งแรกอีกด้วย
เช้าวันที่ 21 สิงหาคม ฝนหยุดตกตั้งแต่เช้า มีสายลมและแสงแดดมาทักทาย ทำให้รู้สึกปลอดโปร่งโล่งสบายตลอดวัน วันนี้พี่ต้นชวนทำกิจกรรมบันทึกธรรมชาติ โดยเริ่มจากการชวนวาด “คอนทัวร์” วาดแบบไม่มองกระดาษและไม่ยกมือ ที่จะเสริมความมั่นใจในการวาดภาพ โดยให้น้องๆ จับคู่กับเพื่อนแล้วสลับกันวาดเค้าโครงหน้าตาของเพื่อนอย่างทุลักทุเล แต่ก็ช่วยให้มีความกล้าในการวาดรูปขึ้นมากทีเดียว ต่อด้วยกิจกรรม “สวยเลือกได้” วาดภาพดอกบัวจากการเลือกสรรของเราอย่างน้อย 5 มุมมอง แล้วบันทึกรายละเอียดกันอย่างตั้งอกตั้งใจ หลายคนฝึกสังเกต และแยกส่วนต่างๆ ของดอกบัวเหมือนการค้นพบสิ่งใหม่ และบรรจงวาดลงสีตามที่เห็น นอกจากจะวาดแล้ว ยังบันทึกลักษณะต่างๆ และความรู้สึกขณะวาดลงไปด้วย
จากนั้นพี่ต้นชวนทำกิจกรรม “บันทึกรักธรรมชาติ” กันต่อ โดยให้น้องๆ มองหาพื้นที่หรือมุมสงบในธรรมชาติ ที่พาตัวเองไปเชื่อมโยงได้อย่างสบายใจ มองหาธรรมชาติรอบตัว แล้วชวนวาดและบันทึกธรรมชาติในแบบของตัวเอง ก่อนจากกัน Park ใจ ชวนน้อง ๆ นิสิต ล้อมวงพูดคุยแลกเปลี่ยนมุมมองสะท้อนกิจกรรมที่ได้เข้าร่วมตลอดเกือบ 2 วัน น้องๆ ต่างมีความเห็นที่คล้ายกันว่า กิจกรรมนี้ทำให้รู้จักธรรมชาติมากขึ้น และธรรมชาติช่วยบรรเทาความเครียด ความกังวลใจ ช่วยให้ผ่อนคลาย ช่วยทำให้เข้าใจตัวเองมากขึ้น และช่วยให้เรามีความสุขจนอยากจะร้องเพลงขอบคุณ…
หากมหาวิทยาลัยไหนสนใจ ให้ทีมงาน Park ใจ ร่วมออกแบบหลักสูตรการเรียนการสอนโดยนำกระบวนการเรียนรู้เพื่อเชื่อมโยงกับธรรมชาติเข้าสู่ชั้นเรียน สามารถติดตามกิจกรรมและพูดคุยกันได้ตามช่องทางต่อไปนี้ Facebook Group :
ขอขอบคุณ
- สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.)
- ธนาคารจิตอาสา
- เพจความสุขประเทศไทย
- นายรอบรู้
- นิตยสารสารคดี