ฉบับที่ ๘๑ พฤศจิกายน ๒๕๓๔

นิตยสารสารคดี

ปีที่ ๗ ฉบับที่ ๘๑ พฤศจิกายน ๒๕๓๔

บทความที่ลงในเว็บไซต์

• ยังไม่มีบทความฉบับนี้ในเว็บไซต์

สารคดีพิเศษ

• เรื่องของถึก ควาย ทุย กระบือ และคาราบาว สัตว์ – พยัญชนะตัวที่สี่ในภาษาไทยตลอดชีวิตของมันให้แต่คุณแก่มนุษย์ ช่วยไถนาปลูกข้าว มูลเป็นปุ๋ยชั้นเลิศ ไม่กินอาหารอะไรให้สิ้นเปลืองนอกจากหญ้าบนพื้นดิน แต่จุดจบของมันกลับอยู่ที่โรงฆ่าสัตว์ จะมีสัตว์ชนิดใดในโลกที่มนุษย์ใช้ประโยชน์ได้มากเท่าควาย สำหรับชาวนาแล้วควายไม่ได้เป็นสัตว์เลี้ยงเหมือน หมู เป็ด ไก่ แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวด้วย จนชาวนาบางคนกล่าวว่า “หากผมตายลูกเมียผลจะร้องไห้เศร้าโศก เสียใจ แต่หากควายตาย ลูกเมียผมจะต้องอดตาย”
• เครื่องเทศ ต้นไม้เงินตรา อานุภาพแห่งพืชพันธุ์ เพราะมนุษย์ไม่ได้เลือกบริโภคเฉพาะอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการเท่านั้น ‘เครื่องเทศ’ จึงเข้ามามีบทบาทในการปรุงแต่งกลิ่นและรสชาติของอาหาร จากพืชพื้นเมืองของประเทศไทยในเขตร้อนหรือกึ่งร้อน ที่เป็นพลังผลักดันให้โคลัมบัสเดินทางจนมาพบแผ่นดินอเมริกา วาสโกดากา มาค้นพบเส้นทางเดินเรืออ้อมแหลมกู๊ดโฮป หรือแม้กระทั่งการล่าอาณานิคมประเทศที่มีเครื่องเทศในทวีปเอเชีย ตลอดจนมาเป็นส่วนประกอบที่คุ้นเคยของอาหารไทยในวันนี้
• ชุมชนคนหาปลา ชีวิตที่เป็นหนึ่งเดียวกับป่าไม้ ทะเล และฝูงปลา พวกเขาเป็นคนหาปลา ที่ครั้งหนึ่งเคยตัดไม้ชายเลนส่งขายหลุมถ่าย จนไม้ใหญ่หมดลง ก็กลับมาจับปลาต่อ เมื่อนั้นเองที่เขาได้ประจักษ์ว่าป่าชายเลนไม่ได้มีคุณค่าเพียงนำมาทำถ่านทำฟืน  แต่ยังช่วยบรรเทาความรุนแรงจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และเหนืออื่นใด ป่าชายเลนและป่าหญ้าทะเลที่อยู่ต่อเนื่องลงไปคือแหล่งอาหารที่ดีที่สุดแหล่งหนึ่งของโลก พวกเขากำลังฟื้นฟูมันขึ้นมา เพื่อมอบมรดกนี้ไว้ให้ลูกหลานและแบ่งปันให้เพื่อนมนุษย์ด้วยกัน – คนหาปลาพื้นบ้านกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่บริเวณอ่าวสิเกาตอนเหนือ จังหวัดตรัง

โลกใบใหญ่

• สารคดีข่าว ระวังอันตรายจากสารพัดพิษในผัก
• ฮ็อตไลน์ โครงการจัดสรรที่ทำกินเพื่อผู้ยากไร้ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
• โลกใบเล็ก ชุดนักกีฬาก้ามปู
• ชีพจรข่าว วันเอดส์โลก ๒๕๓๔ : ร่วมมือรับสิ่งท้าทาย

โลกบันเทิง

• ภาพยนตร์ ครบรอบครึ่งศตวรรษซิติเซน เคน
• ดนตรี ก้าวที่ไม่หยุดนิ่งของ เล็ก คาราบาว
• คนกับหนังสือ ฉันจึงมาหาความหมาย : ยี่สิบปีที่ผ่านมาเลย

โลกวิทยาการ

• วิทยาการ เสียงจากต้นไม้
• ชีวิต คุณสง่าผู้พร้อมสรรพ …แต่ช้า
• ข่าวธุรกิจ – ผลิตภัณฑ์
• โลกไฮ – เทค เรือโปร่งใส

คอลัมน์ประจำ – ปกิณกะ

• สารคดีสีเขียว ทุ่งหญ้าในป่าใหญ่
• มุมมอง ‘ทวารบาล’ ๑
• จากบรรณาธิการ
• เบื้องหน้า – เบื้องหลัง หอมกลิ่นเครื่องเทศ
• สะกิดตา
• สะกิดใจ
• โลกแสตมป์ ไม้ดัด
• เขียนถึง ‘สารคดี’
• ซองคำถาม
• สัมภาษณ์ รส.ดร.สิทธิชัย โภไคยอุดม เมื่อวิศวกรมองสังคมโลก
• ย่านเก่า ย้อนรอยอดีตที่นางเลิ้ง
• ศิลปะ เส้นทางของศิลปิน
• มุมสะสม คนไทย กับเครื่องแสดงภาพแบบโบราณ (ตอนจบ)
• คู่มือเที่ยวทั่วไทย รูปรอยแห่งความหลัง…พระราชวังสนามจันทร์
• เฮโลสาระพา อุ่นมัน ‘หมูฯ’ รับหน้าหนาว