จากบรรณาธิการ

     ในบรรดาไม้ที่มนุษย์นำมาใช้ประโยชน์ ไม้สักจัดว่าเป็นไม้ยอดนิยมเกรดหนึ่ง
     ไม้สักเป็นไม้เนื้ออ่อนที่มีลายสวย เสี้ยนตรง ความแข็งปานกลาง น้ำหนักค่อนข้างเบา เป็นไม้ที่ทนทานต่อการผุพังที่สุดในโลก ปลวกราไม่ขึ้น และทนทานต่อสภาพอากาศไม่ว่าร้อนจัด หนาวจัด
     เรือบรรทุกเครื่องบินทั่วโลกนิยมปูพื้นดาดฟ้าด้วยไม้สัก ด้วยคุณสมบัติที่ทนต่อความเค็มและการยืดหดตัวน้อย
     ขณะที่มีไม้สักอายุ ๒,๐๐๐ กว่าปีที่ใช้สร้างวิหารในอินเดีย และคานไม้สักตรงประตูทางเข้าวัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อายุ ๕๐๐ กว่าปี ก็ยังอยู่ในสภาพดีไม่มีร่องรอยผุพัง
     กล่าวกันว่า เมื่อพระเจ้าสร้างโลก ได้ประทานของขวัญล้ำค่าคือไม้สักให้แก่ชาวโลก เพียงสามประเทศ คือ พม่า อินเดีย และไทย 
     อินเดียมีไม้สักน้อยมากเมื่อเทียบกับจำนวนประชากร ดังนั้นเจ้าแห่งไม้สักในโลกนี้จึงมีเพียงไทยและพม่าเท่านั้น
     แต่หลายปีที่ผ่านมา รัฐบาลทหารพม่าเปิดโอกาสให้บริษัทเอกชนไม่ต่ำกว่า ๓๐ แห่ง เข้าไปตัดไม้สักในป่า เอาเงินมาทำสงครามกับชนกลุ่มน้อยในประเทศ จนป่าสักเกือบจะเหี้ยนแผ่นดินหงสาวดี
     ไทยจึงเป็นประเทศเดียวในโลก ที่พูดได้ว่าเป็นแผ่นดินแห่งไม้สัก
     และในจำนวนไม้สักที่มีอยู่ห้าชนิด คือ สักหิน สักหยวก สักขี้ควาย สักไข และสักทองนั้น สักทองคือไม้สักราคาแพงอันดับหนึ่ง ด้วยเนื้อไม้สีเหลืองทองงดงาม อย่างที่เรียกกันว่า "กระพี้สีเหลืองอ่อน แก่นสีเหลืองทอง"
     พื้นที่ป่าสักทองส่วนใหญ่จะอยู่ทางตอนเหนือของประเทศ และไม้สักเป็นไม้ที่นิยมขึ้นไม่ไกลจากลำน้ำไปจนถึงตีนเขา 
     สมัยก่อนบริเวณลุ่มน้ำปิง วัง ยม น่าน เป็นบริเวณที่มีไม้สักสวยงามขึ้นมากที่สุด แต่ปัจจุบันป่าถูกทำลายไปเกือบหมด เหลือแต่ลุ่มน้ำยมที่ยังมีไม้สักทองเป็นป่าผืนใหญ่ที่สุดของประเทศ ที่เรียกว่า "ดงสักงาม" ในอุทยานแห่งชาติแม่ยม จังหวัดแพร่ พื้นที่ประมาณ ๔ หมื่นไร่ 
     ผมไปเดินป่าดงสักงามมาหลายครั้งแล้ว จึงเข้าใจธรรมชาติของไม้สักทองว่า มันจะขึ้นได้ดีในบางพื้นที่เท่านั้น คือต้องเป็นภูมิอากาศแบบทางเหนือ อยู่ไม่ไกลลำน้ำ และพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ ๑๐๐-๗๐๐ เมตร 
     ดังนั้นอย่าได้แปลกใจ ถ้าเอาสักทองไปปลูกแถวเมืองกาญจน์ พอโตขึ้นจะกลายเป็นสักขี้ควาย
     หากมีการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น ป่าสักทองขนาดใหญ่ที่สุดผืนสุดท้ายของประเทศ ก็จะจมน้ำมิดกลายเป็นส่วนหนึ่งของอ่างเก็บน้ำ

วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
vanchait@hotmail.com