วันชัย ตัน / ภาพประกอบ : Din-Hin

bear ngoเมื่อวันที่ ๑๐ พฤษภาคมที่ผ่านมา บรรดาแฟนหนังทั่วโลกได้สูญเสียดาราภาพยนตร์ฮอลลีวูดวัย ๒๓ ปีผู้หนึ่ง หลังจากที่เขาพยายามรักษาตัวจากโรคมะเร็งเป็นเวลานานสองปี

ดาราเจ้าบทบาทผู้นี้ชื่อ “บาร์ท” เคยแสดงหนังร่วมกับ แอนโทนี ฮอปกินส์ และ แบรด พิตต์ ในภาพยนตร์เรื่อง The Edge และ Legend of the Fall บาร์ทรับบทเป็นหมีใหญ่ใจร้าย และสวมบทบาทได้อย่างยอดเยี่ยม

แต่ในชีวิตจริง บาร์ทซึ่งเป็นหมีกริซซ์ลีสีน้ำตาลตัวใหญ่ น้ำหนักราว ๗๐๐ กิโลกรัม เป็นหมีใจดี

มีชื่อที่ใช้ในวงการว่า “บาร์ท เดอะ แบร์” ผู้ชักนำบาร์ทเข้าสู่วงการมายา คือ ดุค ซีอุส ผู้มีอาชีพฝึกสัตว์ให้เป็นดารา

เขาได้บาร์ทมาจากสวนสัตว์ในบัลติมอร์ตั้งแต่บาร์ทยังเป็นหมีน้อย

ซีอุสสารภาพว่า เมื่อแรกเจอะเจอลูกบาร์ท ก็ตกหลุมรักเข้าอย่างจัง จนไม่อยากจะฝึกสอนสัตว์ชนิดอื่น ไม่ว่าจะเป็นหมาป่าหรือสกั๊งก์

เมื่อบาร์ทจากไปด้วยโรคมะเร็งที่อุ้งตีน ครอบครัวของซีอุสโศกเศร้าเสียใจมาก เพราะบาร์ทอยู่ร่วมกับพวกเขาจนเป็นเหมือนสมาชิกคนหนึ่งในครอบครัว

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ครอบครัวซีอุสได้สมาชิกใหม่เป็นลูกหมีสองตัวจากอะแลสกา อายุแค่ ๕ เดือน มันเป็นลูกหมีกำพร้าเพราะแม่ถูกยิงตายเมื่อเดือนก่อน ตัวพี่มีชื่อว่า “บาร์ทน้อย”

“เขามีนิสัยบางอย่างเหมือนบาร์ท ความฉลาดเกินวัย ความซุกซน และความน่ารัก พอจะทดแทนบาร์ทผู้จากไปได้” ซีอุสกล่าว

ซีอุสและภรรยาไม่ได้ออกไปข้างนอกบ่อยนัก พวกเขาทุ่มเทเวลาทั้งหมดให้แก่หมีน้อย ซีอุสบอกว่า เคล็ดลับในการฝึกสัตว์คือการสร้างความไว้วางใจ

“เมื่อคุณให้ความไว้วางใจ ให้ความซื่อสัตย์ต่อพวกเขา คุณก็จะได้สิ่งนั้นตอบแทน

สัตว์ไม่สามารถเสแสร้งเหมือนเราได้ อารมณ์ที่พวกเขาแสดงออกมาทั้งหมดมาจากความรู้สึกจริง ๆ ดังนั้นเราก็ต้องซื่อสัตย์กับพวกเขาด้วย”

และแม้ว่า “บาร์ท เดอะ แบร์” จะกลายเป็นตำนานหนึ่งของฮอลลีวูดไปแล้ว แต่นั่นไม่ใช่สิ่งดีที่สุดที่บาร์ททิ้งไว้

ซีอุสกล่าวว่า สิ่งที่มีค่ามากกว่านั้นคือ บาร์ทอยู่ในฐานะผู้ก่อตั้ง “มูลนิธิแผ่นดิน” ซึ่งในปี ๒๕๔๓ มูลนิธิฯ ใช้เงินจากการแสดงภาพยนตร์ของบาร์ท ซื้อที่ดินในมอนตานาเพื่อใช้ เป็นที่อยู่อาศัยตามธรรมชาติของหมีพันธุ์เดียวกับบาร์ท จนถึงปัจจุบันมูลนิธินี้ได้ซื้อและรักษาพื้นที่อนุรักษ์ไว้มากกว่า ๘ แสนเฮกตาร์

เมื่อ ๑๕๐ ปีก่อน มีการประมาณว่าในสหรัฐอเมริกามีหมีชนิดนี้อยู่ราว ๕ หมื่นถึง ๑ แสนตัว แต่บัดนี้ตัวเลขลดลงมาอย่างน่าใจหาย คือเหลือเพียง ๑,๐๐๐ ตัว ดังนั้นพื้นที่อนุรักษ์แห่งนี้ก็จะน่ามีบทบาทช่วยให้หมีในป่าแพร่ขยายพันธุ์ได้มากขึ้น

แม้ซีอุสจะยอมรับว่าเขาและภรรยาเป็นเจ้าของความคิดในการก่อตั้งมูลนิธิแผ่นดิน แต่เขาก็ยกเครดิตให้แก่เจ้าบาร์ท

“บาร์ทใช้เงินส่วนตัวราว ๒ แสนดอลลาร์ รวมทั้งเวลาและพลังงานทุกรูปแบบในการนี้ เขาจึงเป็นเสมือนผู้ก่อตั้ง เพราะหากไม่มีเขา ก็จะไม่มีเงิน ไม่มีคุณค่า ไม่มีอะไรทั้งสิ้น” ซีอุสกล่าว

เห็นทีจะต้องยกนิ้วให้บาร์ท ในฐานะผู้ทำประโยชน์ให้แก่สังคม แม้ตัวตายไปแล้วก็ยังทิ้งสิ่งดี ๆ ไว้ให้แผ่นดิน

เกิดเป็นหมีแท้ ๆ ยังทำประโยชน์ยิ่งกว่าสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า คน เสียอีก