สังเกตเห็นคำว่า “ปรมินทร” ในพระปรมาภิไธย แต่บางรัชกาลใช้ “ปรเมนทร” นั้นต่างกันอย่างไร

poramintara
“ปรมินทร” มาจาก ปรม (ปะ-ระ-มะ) + อินทร (อิน-ทะ-ระ)

“ปรเมนทร” มาจาก ปรม (ปะ-ระ-มะ) + เอนทร (เอน-ทะ-ระ)

แผลงรูป อิ เป็น เอ (อินทร เป็น เอนทร)

“ปรม” ใช้ในความหมายเดียวกับ “บรม” (บอ-รม) นําหน้าคําเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า พระราชา และพระราชินี เพื่อแสดงพระเกียรติยศ อันหมายถึงสูงสุด จึงนำมาใช้กับพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี โดยขึ้นต้นด้วยคำว่า “พระบาทสมเด็จพระปรม…”

ส่วน “อินทร” หมายถึงผู้เป็นใหญ่ ใช้กับพระราชาหรือพระอินทร์

หลักการ “ปรมินทร” หรือ “ปรเมนทร” กำหนดให้ใช้ “พระบาทสมเด็จพระปรเมนทร…” ต่อเมื่อเป็นรัชกาลในลำดับเลขคู่ และ “พระบาทสมเด็จพระปรมินทร…” ต่อเมื่อเป็นรัชกาลในลำดับเลขคี่

เริ่มใช้มาตั้งแต่รัชกาลที่ ๔ ได้แก่ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหา-มงกุฎฯ (ร. ๔) พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ฯ (ร. ๕) พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธฯ (ร. ๖) พระบาทสมเด็จ

พระปรมินทรมหาประชาธิปกฯ (ร. ๗) พระบาทสมเด็จพระปรเมนทร-มหาอานันทมหิดลฯ (ร. ๘) และพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา-ภูมิพลอดุลยเดชฯ (ร. ๙)