เสริมเขี้ยวเล็บ ยกระดับผลงาน จากคำวิจารณ์ในค่ายสารคดี ครั้งที่ 20

วันที่ 2 สิงหาคม ชาวค่ายสารคดีครั้งที่ 20 กลับมาพร้อมหน้าพร้อมตาที่ห้องประชุมอีกครั้ง สิ่งที่ครูค่ายถือติดมือมาด้วยในวันนี้คือคำวิจารณ์ผลงานจากการลงพื้นที่ที่สังขละบุรี เพื่อชี้ให้เห็นจุดที่น่าชื่นชมอยากให้คงไว้ในงานหน้าๆ รวมถึงจุดที่ชวนให้ปรับปรุงแก้ไข เพื่อยกระดับงานให้ดีขึ้นกว่าเดิม

“ปัญหาร่วมหลักๆ ที่เห็นในงานน้องๆ คือการเรียงลำดับสิ่งที่เรามี ในพื้นที่จริงเราไปพบเจอรับฟังสิ่งที่ลึกซึ้งมากๆ อยากให้คนรับรู้ด้วย ในงานภาพชุด เราอาจจะต้องเปลี่ยนวิธีเรียงลำดับเรื่องราวใหม่เพื่อให้ติดตามเรื่องราวที่เราต้องการสื่อได้”

งานแต่ละประเภทมีไวยากรณ์การเรียบเรียงที่แตกต่างกันไป ครูฝ่ายภาพแนะนำให้ลองเรียงภาพตามลำดับเวลาเพื่อความต่อเนื่อง ลองใช้ภาพเป็นต่อเนื่องเป็นคู่ๆ ให้ใบหนึ่งเล่าบริบทโดยรอบ ส่วนอีกใบหนึ่งเจาะลึกไปในรายละเอียด

ครูเขียนเน้นย้ำถึงการขับเน้นพลังของวรรคทองผ่านการเว้นวรรคและขึ้นบรรทัดใหม่ ดำเนินเรื่องผ่านการสนทนาของตัวละคร รวมไปถึงการขัดเกลาภาษาให้สั้นกระชับ เหลือเพียงสาระสำคัญที่เข้มข้น

ไวยากรณ์ของวิดีโอนั้นมีทั้งภาพเคลื่อนไหวและเสียงที่นำพาเรื่องราวไป ครูวิดีโอมองว่าภาพรวมงานของน้องๆ มีประเด็นเนื้อหาที่ดีแล้ว ส่วนที่ยังเสริมเขี้ยวเล็บเพื่อยกระดับให้ดียิ่งขึ้นไปอีกได้คือการลำดับภาพประกอบต่างๆ ที่จะแทรกเข้ามาในเรื่องผ่านหลักการเล่าเรื่องด้วยภาพ

“อีกหนึ่งสิ่งที่ยังไม่เห็นมากคือการอ้างอิง ซึ่งจะช่วยให้งานเรามีน้ำหนัก น่าเชื่อถือ และเป็นการเคารพต่อแหล่งความรู้ งานเราเกิดขึ้นมาได้ เพราะมีผู้คนมากมายคอยช่วยอยู่เบื้องหลัง” ครูค่ายเน้นย้ำ

นอกจากกิจกรรมวิจารณ์ผลงานทั้งในวงใหญ่และวงย่อย กิจกรรมในวันนี้ยังมีวิทยากรบันดาลใจอย่าง ดร. แทนไท ประเสริฐกุล นักสื่อสารวิทยาศาสตร์ผ่านสื่อหลากหลายรูปแบบ มาร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับน้องๆ

“สำหรับนักสื่อสารมือใหม่ การอ่านเยอะๆ ดูเยอะๆ ฟังเยอะๆ สำคัญมาก มีไอดอลสักคนก็ดีเหมือนกันนะ ตอนพี่เริ่มเขียนหนังสือหรือทำพอดแคสต์เพื่อเล่าเรื่องวิทยาศาสตร์ยากๆ ให้คนเข้าใจ มันก็เริ่มจากเราไปอ่าน ไปฟังงานแนว Popular Science ของเมืองนอกมา แล้วเราอยากให้มีสื่อแบบนี้ในไทยบ้าง”

แทนไทอธิบายว่าการทำงานสื่อสารจะพาเราไปพบเจอเสียงของคนอื่นที่เราหยิบยืมมาเรียนรู้ได้ ในขณะเดียวกันเราก็จะพบเจอเสียงจากภายในของตัวเอง เสียงที่จะกลายมาเป็นสไตล์งานของเรา เอกลักษณ์ของเรา

“งานที่พี่ชอบอ่านเขาเล่าวิทยาศาสตร์ได้ซึ้งกินใจ แต่เสียงจากภายในของพี่เป็นแนวตลก ฮา ว้าวๆ งานพี่ก็จะออกมาเป็นแบบนั้น มันจะออกมาจากตัวเราเอง ซึ่งในแต่ละช่วงวัยเราอาจจะมีเสียงที่ต่างกันก็ได้ เราพบเจอเสียงใหม่ๆ ของตัวเองได้ตลอดเส้นทางการเติบโต” แทนไทบอกเล่าข้อค้นพบตลอดการสื่อสารวิทยาศาสตร์นานกว่า 10 ปีของตัวเอง

สิ่งที่น้องๆ ค่ายได้รับในวันนี้เป็นกระบวนการจริงที่เกิดขึ้นเป็นปกติในวิชาชีพ นักสารคดีทุกคนที่สร้างสรรค์ผลงานออกมาจะถูกตรวจทานโดยบรรณาธิการ เพื่อวิจารณ์และปรับแก้ แม้แต่งานของมืออาชีพก็ต้องผ่านการเกลาซ้ำแล้วซ้ำเล่า กว่าจะเผยแพร่ออกสู่สายตาของผู้คน

ขอให้ทุกคนหยิบฉวยทุกอย่างที่ได้รับ แล้วปรับปรุงงานเดิมออกมาใหม่ เป็นตัวเองที่พัฒนาไปมากกว่าเดิม