ทางออกของการท่องเที่ยว

เมื่อ ๒๐ ปีก่อน ผมเคยข้ามไปเกาะลันตาทำสารคดีเรื่องพิธีลอยเรือของชาวเลอูรักลาโว้ย

จำได้ว่าอำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ สมัยนั้นไม่ค่อยมีคนรู้จักมากนัก บนเกาะมีรถยนต์อยู่คันเดียว มอเตอร์ไซค์นับคันได้  ไม่มีรีสอร์ต แต่ก็สุขใจได้นอนเล่นตามชายหาดถ่ายรูปรุ้งกินน้ำกลางฟ้าสีสวยอย่างสงบ  พอตกกลางคืนก็นอนฟังเสียงคลื่นตรงสะพานยาวที่ยื่นออกไปในทะเล ตื่นเช้าก็นั่งเรือชาวเลไปริมหาดใกล้ประภาคารสีขาว เล่นน้ำทะเลสีใสตรงชายหาดที่ไม่มีผู้คนเลย สายๆ ก็ไปช่วยชาวเลแกะปูที่เพิ่งติดอวนเอามาต้มกินจนพุงกาง

ตอนนั้นมีนักท่องเที่ยวเพียงน้อยนิดมาเยือนเกาะใหญ่เกาะนี้ เนื่องจากใช้เวลาเดินทางนานและไม่ค่อยมีใครรู้จัก  ยี่สิบปีผ่านไป สภาพบนเกาะลันตาเปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือ เกิดการจราจรติดขัดบนเกาะ รีสอร์ตและโรงแรมระดับห้าดาวผุดขึ้นนับร้อย  ในวันหยุดเทศกาลสำคัญ ตรงท่าเทียบเรือที่จังหวัดกระบี่มีรถจำนวนมากจอดรอเรือมารับไปเกาะลันตา

ทุกวันนี้เกาะลันตากลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวมีชื่อเสียงระดับโลก  ฝรั่งในยุโรปชอบมาพักบนเกาะที่ได้ฉายาว่า “เกาะอัญมณีแห่งเอเชีย”  ล่าสุดนิตยสาร ฟอร์บส์ จัดอันดับให้เกาะลันตาใหญ่เป็น ๑ ใน ๖ เกาะที่น่าเดินทางมาพักผ่อนและท่องเที่ยวที่สุดในโลก  แม้แต่ แองเจลินา โจลี และ แบรด พิดต์ ดาราฮอลลีวูดระดับโลกก็เคยมาท่องเที่ยวพักผ่อนบนเกาะสวรรค์แห่งนี้

จนเมื่อเกิดเหตุการณ์ความวุ่นวายทางการเมืองในรอบปีที่ผ่านมา นักท่องเที่ยวต่างชาติลดลงอย่างต่อเนื่อง  ช่วงไฮซีซันตอนปลายปีมีนักท่องเที่ยวพอๆ กับช่วงโลว์ซีซันในยามปรกติ  บางจังหวัดนักท่องเที่ยวหายไปเกือบ ๘๐ %  โรงแรมระดับห้าดาวมาจนถึงรีสอร์ตขนาดเล็กต่างปลดพนักงาน ทยอยขายกิจการกันถ้วนหน้า

เกาะลันตาเองก็ประสบชะตากรรมเดียวกัน จำนวนนักท่องเที่ยวลดลงกว่า ๖๐–๗๐ %  รีสอร์ตส่วนใหญ่แทบจะปิดกิจการเพราะไม่มีคนเข้าพัก

แต่มีรีสอร์ตเล็กๆ แห่งหนึ่ง เพิ่งเปิดบริการมาได้ไม่ถึง ๒ ปี ตอนนี้มีลูกค้าจองห้องพักผ่านเว็บไซต์เต็มไปจนถึงต้นปีหน้าอย่างเงียบๆ

รีสอร์ตขนาด ๓๐ กว่าห้องแห่งนี้ไม่เคยซื้อสื่อทำโฆษณาประชาสัมพันธ์ใดๆ แต่ปีที่ผ่านมาได้รับการโหวตจาก www.tripadvisor.com ซึ่งถือว่าเป็นเว็บท่องเที่ยวระดับโลกยอดฮิตและได้รับความน่าเชื่อถือมากที่สุด ให้เป็นรีสอร์ตเปิดใหม่ที่ดีที่สุด ๑ ใน ๕ ของเอเชีย

ผมมีโอกาสได้สนทนากับเจ้าของรีสอร์ตแห่งนี้ เธอบอกว่าไม่เคยมีประสบการณ์ทำธุรกิจท่องเที่ยวมาก่อน แต่อาศัยชอบเที่ยวและชอบแต่งบ้านจึงมาลองหุ้นกับเพื่อนๆ ทำดู  เธอบอกเคล็ดลับว่า นอกจากสถานที่จะสวยงามแล้ว เธอตั้งใจจะทำให้แขกที่มาพักที่นี่รู้สึกว่า “ตอนมาเป็นเพื่อน ตอนกลับเป็นญาติ”

เมื่อลูกค้าจ่ายค่าห้องคืนละ ๒,๐๐๐-๖,๐๐๐ บาท ซึ่งถือว่าไม่แพงสำหรับลูกค้าต่างชาติบนเกาะแห่งนี้  พวกเขาและเธอสามารถใช้อินเทอร์เน็ตฟรี พายเรือคะยักฟรี  ราคาอาหารก็ตกจานละไม่ถึง ๑๐๐ บาท  ที่สำคัญรีสอร์ตแห่งนี้ยังใช้แนวคิดเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และพนักงานต่างก็จำแขกที่เข้าพักได้ทุกคน ทักทายดูแลราวกับคนคุ้นเคย ทำให้คนมาพักรู้สึกอบอุ่นและสบายเหมือนอยู่บ้าน

งานบริการและรอยยิ้มของคนไทยมีครบถ้วนที่นี่  ถามว่ารีสอร์ตหรือโรงแรมระดับห้าดาวมีแบบนี้ไหม คำตอบคืออาจจะมีบ้าง แต่แน่นอนว่าค่าบริการก็แพงใช่ย่อย
เธอบอกว่าตอนแรกก็ไม่คิดว่าจะมีคนจองเข้าพักมากถึงเพียงนี้ แต่เป็นเพราะปากต่อปาก ผ่านเว็บไซต์ซึ่งถือว่าเป็นการโฆษณาประชาสัมพันธ์ที่ดีที่สุดในขณะนี้ ทำให้เธอได้รับอีเมลจองห้องพักไปจนข้ามปีติดต่อกัน ๒ ปีแล้ว ลูกค้าหลายคนมาแล้วก็กลับมาอีก

ลูกค้าสรุปสั้นๆ ว่า ชอบมาพักที่นี่ เพราะรู้สึกว่าเงินที่จ่ายไปคุ้มค่ากับสิ่งที่ได้รับตลอดเวลาที่อยู่ที่นี่

ส่วนเธอสรุปสั้นๆ ว่า เธอขายเนื้อแท้ของการท่องเที่ยว คือ การบริการที่จริงใจ ความงดงามของสถานที่ และราคาที่ไม่เอาเปรียบผู้บริโภคจนเกินไป

ทุกวันนี้มีนักท่องเที่ยวมาเมืองไทยปีละประมาณ ๑๔ ล้านคน สร้างรายได้ราว ๑ ล้านล้านบาท  แต่สำหรับปีนี้คงจะหืดขึ้นคอแน่นอน จำนวนนักท่องเที่ยวคงลดลงอย่างน่าใจหาย

หากลองศึกษาความสำเร็จของรีสอร์ตแห่งนี้ เรื่องเล็กๆ ที่ไม่ธรรมดาอาจจะเป็นแนวทางแก้ปัญหาการท่องเที่ยวบ้านเราในอนาคตได้ทีเดียว

ตอนมาเป็นเพื่อน ตอนกลับเป็นญาติ