เอนก นาวิกมูล
ภาพ : สกล เกษมพันธุ์, วิจิตต์  แซ่เฮ้ง

นึกแล้วว่าต้องอ่าน : รักชาติหรือเปล่า?รักอะไรก็ไม่น่ารักเท่ารักชาติ

“รักชาติ” มีให้เลือกสองแบบ แบบหนึ่งเป็นหลอด อีกแบบหนึ่งเป็นก้อน

แบบหลอดใช้แล้วปากหอมสดชื่น ทำให้ฟันขาวเป็นเงางาม เชื้อเยิร์มส์ในปากถูกประหารชีวิตเรียบ   แบบก้อนใช้แล้วให้ความสว่างทนทาน (ไม่ได้ถ่ายภาพมาแสดง)

รักชาติแบบหลอด เห็นลายเส้นแล้วเชื่อได้ว่าเป็นฝีมือครูอาด อ๊อดอำไพ ที่ชอบวาดผู้คนมีสุขภาพดี แต่งกายดีสมสมัยวัฒนธรรมยุค จอมพล ป. พิบูลสงคราม

ตีพิมพ์ในหนังสือนำเที่ยวนครลพบุรี โดยบุญส่ง เพ็ชร์บูรณินทร์  พิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๑ แต่ไม่ทราบว่าผู้ผลิตรักชาติเป็นใคร

ต่อเมื่อเปิดหนังสือนาวิกศาสตร์ ฉบับพฤศจิกายน ๒๔๘๒  เห็นโฆษณาถ่านไฟฉาย “รักชาติ”   เข้า จึงเข้าใจว่าน่าจะเป็นเจ้าเดียวกับบริษัทอุตสาหกรรมถ่านไฟสยาม

รักชาติทั้งสองแบบหายไปนานแล้วเหมือนรักชาติอีกหลาย ๆ แบบ

คงเหลือเป็นอมตะนิรันดร์กาลก็แต่ “รักชาติจนน้ำลายไหล” นี่แหละ เวรกรรม