(ภาพ : ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล)
ถกเถียงกันอย่างกว้างขวางว่า “เขื่อนคลองมะเดื่อ” จะทำให้สถานะ “มรดกโลก” ของกลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ (Dong Phayayen – Khao Yai Forest Complex) ได้รับความกระทบกระเทือนถึงขั้นถูกถอดถอนหรือไม่ ด้วยพื้นที่ตั้งอ่างเก็บน้ำ หัวงานก่อสร้าง อยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ประมาณ ๑,๑๑๖ ไร่ และอยู่เขตป่าคุ้มครองป่าน้ำตกสาริกาประมาณ ๕๐๒ ไร่ รวมถึงทับซ้อนพื้นที่อยู่อาศัยและทำกินของประชาชนอีกจำนวนหนึ่ง
ถึงแม้รายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โครงการอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อจะไม่ผ่านจากพิจารณาของคณะกรรมการผู้ชำนาญการ (คชก.) ด้านพัฒนาแหล่งน้ำ โดย คชก. มีมติตีกลับให้กรมชลประทานในฐานะเจ้าของโครงการนำรายงานกลับไปแก้ไขทั้งด้านธรณีวิทยา การมีส่วนร่วม การทำประชาพิจารณ์ รวมถึงวิธีจัดการน้ำทางเลือก
แต่ล่าสุดเมื่อเดือนเมษายน ๒๕๖๖ มีการแต่งตั้งคณะทํางานสํารวจทรัพย์สินและผลอาสินของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากโครงการ ลงนามโดยผู้ว่าราชการจังหวัด
หลายปีที่ผ่านมาชาวบ้านในพื้นที่หมู่ ๑ ตำบลสาริกา อำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก พากันตั้งคำถามถึงความไม่ชอบธรรม และออกมาร่วมคัดค้านโครงการสร้างเขื่อนในพื้นที่ป่ามรดกโลกแห่งนี้
ที่ต้องจับตาคือ โครงการอ่างเก็บน้ำคลองมะเดื่อเป็นโครงการสร้างเขื่อน หรือ อ่างเก็บน้ำ จำนวน ๑ ใน ๗ แห่ง ที่คาดว่าจะดำเนินการก่อสร้างในพื้นที่ส่งผลกระทบต่อกลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่
“แข่งกับเขื่อนขุนด่านปราการชลได้โดยที่เราไม่ต้องไปทำลายธรรมชาติ”
ปารมิตา สุขเกษม
น้ำตกตายาย
หมู่ ๑ ตําบลสาริกา อําเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
ที่เรียกว่า “น้ำตกตายาย” เพราะตากับยาย คือพ่อกับแม่ของเราเป็นคนบุกเบิก พ่อเป็นนายพรานมาเที่ยวป่า พบตรงนี้สภาพเป็นป่าทึบก็เอาควายมาเลี้ยง เข้ามาหากินกับป่าเขา หาของป่าบ้าง เลี้ยงควายด้วยดูแลพื้นที่ตรงนี้ด้วย หลังจากนั้นก็เริ่มมีนักท่องเที่ยวเข้ามา
จากกรุงเทพฯ รายแรกมาเที่ยวป่าแล้วก็มาค้าง ต่อมาก็เริ่มชวนกันมาเป็นลูกโซ่ คนที่เคยมาแล้วก็มาอีก แล้วก็เริ่มมีกองถ่ายละคร รุ่นแรกๆ มีคุณดอกดิน กัญญามาลย์ ที่ปั้นคุณมยุรา ธนะบุตร เป็นนางเอก คิดว่าลักษณะเด่นที่ทำให้ละครชอบมาถ่ายทำคือความเป็นธรรมชาติ มีป่า ต้นไม้ สายน้ำ กระท่อมหลังเล็กๆ กองถ่ายละครที่เคยมาเช่นวันทอง นาคี หมอยาท่าโฉลง ช่อง ๓ ช่อง ๗ ช่อง one เคยมาหมด มาถ่ายฉากน้ำตก ธรรมชาติ คนติดป่าติดเขา
รักธรรมชาติตรงนี้มาก มันไม่ควรจะมีเขื่อน เราอยู่ที่นี่ ได้สัมผัสอากาศดีๆ ธรรมชาติดีๆ สิ่งแวดล้อมดีๆ ถ้ามีเขื่อนเข้ามาเราก็เสียใจ ถ้ามีปัญหาเขาน่าจะหาทางแก้ไขที่จุดอื่น รู้จักบริหารจัดการน้ำ เพราะใกล้ๆ ก็สร้างเขื่อนขุนด่านปราการชลไปแล้ว ตรงนั้นเคยเป็นป่าทึบสวยงามมาก ธรรมชาติบริสุทธิ์ยังเหลืออยู่ตรงนี้ อยากเห็นสัตว์อะไร ช้าง หมี อีเห็น ก็มี
ตอนนี้ที่นี่เรียกได้ว่าเป็น unseen เลยนะ นักท่องเที่ยวเข้ามาตลอด เผลอๆ แข่งกับเขื่อนขุนด่านปราการชลได้ โดยที่เราไม่ต้องไปทำลายธรรมชาติ ชาวบ้านก็มีรายได้จากการขายของป่า เก็บพืชผัก ผลไม้วางขายข้างทาง พวกเรามีรายได้จากการท่องเที่ยวที่ไม่ทำลายธรรมชาติ
ธรรมชาติแบบนี้ เขียวๆ แบบนี้ถ้าสร้างเขื่อนคุณจะไม่เห็นอีกแล้ว ก้อนหินสวยๆ น้ำใสๆ แบบนี้ไปเอาที่ไหน ต่อไปน้ำจะไหลไปตามการเปิดปิดของเขื่อน เขาเปิดก็มีน้ำ เขาปิดก็น้อยลง นักท่องเที่ยวคงต้องดูปูนเป็นหลัก ไม่ได้ดูก้อนหินหรอกเพราะโบกปูนหมด วิวทิวทัศน์ที่สวยงามจะกลายเป็นกำแพงคอนกรีต ต้นไม้ต้องตัดต้องเคลียร์ทิ้ง ปรับพื้นที่ทำลานที่จอดรถโล่งๆ เหมือนเขื่อนขุนด่าน ตรงนี้อยู่ท้ายเขื่อน ถึงจะไม่จมน้ำแต่ก็ได้รับผลกระทบ
เขาพยายามอธิบายว่าเราจะได้ประโยชน์ มันจะได้รับตรงไหน ในเมื่อปรกติเราก็ได้รับอยู่แล้ว ประโยชน์เรามีอยู่แล้ว ไม่มีมากกว่านี้ ไม่มีทาง จากที่เคยอยู่ติดน้ำเราจะกลายเป็นบ้านที่อยู่ติดถนน ตรงเขื่อนขุนด่านปราการชลสภาพเดิมก็ไม่ได้เป็นแบบนี้ เขาพยายามบอกว่าเราได้ประโยชน์ตรงคนมาเล่นน้ำได้ทั้งปี นั่นคือสิ่งที่เขาล่อเรา แต่เราอยากให้มันเป็นไปตามธรรมชาติ คิดว่าความสะอาดก็ไม่เหมือนกัน อย่างนี้เป็นธรรมชาติสะอาดกว่า ถ้าเป็นน้ำเขื่อนมันมาจากการหมักหมมของใบไม้ ถึงเขาบอกจะมีน้ำทั้งปีเราก็ไม่เอา มันไม่คุ้มกับธรรมชาติ
เจ้าหน้าที่เข้ามาสำรวจก็น่าจะรายงานไปตามตรงว่ามีต้นไม้ใหญ่ มันคงเป็นเพราะเขาไม่ได้ตั้งใจสำรวจลึกซึ้ง
ปัญหาจากการอพยพโยกย้าย เขื่อนขุนด่านนี่แหละที่ชัดที่สุด เท่าที่รู้ต่างคนต่างแยกย้ายกันไป บางคนต้องไปอาศัยเช่าที่วัด ไม่มีที่อยู่ที่รองรับ นี่คือปัญหาหลัก แล้วค่าชดเชยบางครั้งก็ไม่ครบ คนที่ได้ก็ได้ คนที่ไม่ได้ก็คือไม่ได้ มันมีปัญหาตรงนี้
ที่ผ่านมาเราพยายามให้ข้อมูล ไปยืนถือป้ายคัดค้าน เมื่อก่อนมีป้ายติดอยู่หน้าบ้าน ใครขี่รถผ่านไปผ่านมาก็เห็น พยายามบอกนักท่องเที่ยวว่าต่อไปธรรมชาติจะหมดเพราะมีคนอยากสร้างเขื่อน นักท่องเที่ยวบอกว่าเสียดาย ต่อไปผมจะไม่มีที่หายใจอีกแล้วเหรอ พาเด็กๆ มาเล่นน้ำก็อยากเห็นธรรมชาติ
ตอนนี้คุณย่า (คุณแม่) อายุ ๙๖ ย่าง ๙๗ ปี ท่านไม่รู้ว่ามีโครงการสร้างเขื่อนคลองมะเดื่อเพราะเริ่มมีอาการอัลไซเมอร์แล้ว หากรู้ท่านคงจะเสียใจ ถ้าคุณตา (คุณพ่อ) ยังมีชีวิตอยู่ยิ่งหนัก ท่านหวงแหนและรักธรรมชาติมาก รุ่นคุณตาไม่ตัด มีแต่ปลูกเสริม ท่านห้ามตัดเลย ท่านดูแลธรรมชาติ ถ้ายังเดินหน้าไม่หยุด ก็ต้องต้านให้ถึงที่สุด สู้ให้ถึงหยดสุดท้าย
“คนนับทรัพย์สินก็เป็นนายทุนที่จะมาดันให้สร้าง คนที่เห็นด้วยเป็นคนจากต่างตำบล”
ดารา พันเครือ
สวนดารา
หมู่ ๑ ตําบลสาริกา อําเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
ที่ดินบางแปลงยังตีกัน ระหว่างกรมอทุยาน กรมป่าไม้ เขตป่าคุ้มครองสาริกา และพื้นที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๔๑ ตามมติคณะรัฐมนตรี บางแปลงไม่มีสิทธิออกเอกสารสิทธิ สงสัยว่าอยู่ในเขตป่า แล้วทำไมออกโฉนดได้ ที่บางแปลงเป็นเขตผืนป่าสาริกา มีเส้นแดง แต่เขาไปออกโฉนดเรียบร้อยแล้ว
มันดูลัดขั้นตอน มันดูเร่งรีบมาก อีไอเอยังไม่ผ่าน แต่เขาตั้งคณะทำงานสำรวจทรัพย์สิน พวกผลอาสินของประชาชนที่จะได้รับผลกระทบจากโครงการเขื่อนคลองมะเดื่อ คนนับทรัพย์สินก็เป็นนายทุนที่จะมาดันให้สร้าง คนที่เห็นด้วยเป็นคนจากต่างตำบล ชาวบ้านจริงๆ ที่อยู่ในพื้นที่ไม่เห็นด้วยกับโครงการ
ตรงนี้ตำบลสาริกา แต่นายทุนอยู่ที่ตำบลหินตั้ง คนละตำบลกัน เขาได้เงินจากการเวรคืนที่เขื่อนขุนด่านปราการชล เขารู้ว่าตรงนี้จะมีโครงการก็มากว้านซื้อที่ตรงนี้ รับเงินตรงโน้นมากว้านซื้อตรงนี้ แล้วก็ปลูกต้นไม้ถี่ๆ เพื่อหวังผล เขาสนับสนุนให้สร้าง
อยู่หินตั้ง แต่มาผลักดันโครงการอยากให้สร้างในสาริกา แล้วคนตำบลสาริกาล่ะ เขื่อนมันตั้งอยู่ตำบลสาริกานะ ไม่ได้อยู่หินตั้ง แต่คุณมาดิ้นรนอยากให้สร้าง บอกว่าเดือดร้อน
คนหมู่ ๑ ตำบลสาริกา ไม่เห็นด้วย ผู้ใหญ่ในพื้นที่ก็แล้วแต่ชาวบ้าน ถ้าชาวบ้านไม่เอาก็คือไม่เอา เจ้าของพื้นที่ยังไม่เอาเลยแล้วคุณเป็นคนต่างพื้นที่ ต่างตำบล ที่ต้องการ มองแค่นี้ก็รู้แล้วว่าเป็นเรื่องผลประโยชน์ ที่เขาอยากให้เกิดเพราะเขามีที่เป็นร้อยไร่ ถ้าเขื่อนเกิด เขาจะได้เงินเท่าไหร่ แล้วเขายังเข้ามาเป็นกรรมการ ได้รับการแต่งตั้งเป็นคนที่จะสำรวจทรัพย์สินตรวจผลอาสทิว่ามีต้นไม้อะไรบ้าง
ปรกติกระบวนการต่างๆ มันควรจะต้องทำหลังจากที่อีไอเอผ่านแล้ว แต่นี่เร่งรีบ ด่วนทำ เราก็งงว่ามันยังไม่ผ่าน ยังไม่ได้รับการอนุมัติ ทำหนังสือถามไปที่สำนักงาน กปร. กับทางจังหวัดก็โยนกันไปโยนกันมาอยู่ว่าสรุปใครเป็นคนเร่งใคร
เราอยู่ที่นี่มารุ่นต่อรุ่น ร้อยกว่าปี เกิดที่นี่ มีสำเนา แม่เป็นลูกของยาย เป็นคนที่นี่ สืบทอดกันมาสามรุ่นสี่รุ่น ยายตายเมื่อปี ๒๕๓๒ ตอนนั้นอายุ ๘๓ ปี เขื่อนขุนด่านปราการชลที่มีอยู่ก็น่าจะพอแล้ว ไม่อยากให้มีเขื่อนเกิดขึ้นอีก เราเสียดายธรรมชาติ เกิดอีกกี่ชาติก็ไม่มีอีกแล้วสถานที่แบบนี้ หาไม่มีอีกแล้ว เสียดาย อยากอนุรักษ์เอาไว้ ผืนป่าเราอุดมสมบูรณ์ มีช้างป่าฝูงใหญ่ ๔๐ ตัว อาศัยอยู่ เขาเดินไปมาระหว่างสองเขานี้ พื้นที่สุดท้ายแล้วนะ ถ้าพื้นที่อยู่อาศัยของช้างหายไป เขาออกข้างนอกแน่ ลำบากแน่
“เขื่อนไม่เอา ไม่อยากได้ ที่อยากได้คือธรรมชาติ”
ประคอง ตอโม่
อายุ ๗๓ ปี
หมู่ ๑ ตําบลสาริกา อําเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
อยู่ที่นี่ตั้งแต่ขวบนึง จนตอนนี้อายุ ๗๓ เมื่อก่อนกลางคืนเงียบสงัด เดี๋ยวนี้ไม่ถึงกับเงียบเพราะมีรถเข้าออก ข้างในมีรีสอร์ต เขามาท่องเที่ยวกัน กลางคืนบ้างกลางวันบ้าง ช่วงเดือนมีนาคมมีรถเข้ามาตลอด
นับจากข้างในออกมาข้างนอกเมื่อก่อนมี ๒๕ หลัง มีรถแล่นมาคันสองคันแล้วก็หายไป เดี๋ยวนี้รีสอร์ตเยอะ คนมาบ่อย ประมาณ ๕ ปีนี้เริ่มได้รับความนิยม จากเดิมเดือนสองเดือนคนเก่าถึงจะมา เดี๋ยวนี้ไม่ใช่คนเก่าแล้ว มีคนใหม่ๆ เขาไปบอกต่อๆกัน ก็ตามกันมา
เมื่อก่อนเจ้าหน้าที่รัฐก็ไม่ค่อยเข้ามา จะมีก็พวกที่เอายามาฉีดไล่ยุง พ่นตามบ้าน
เรามีกินทุกวันเพราะอยู่กับป่า ขยันสักอย่างหนึ่งไม่อด มีพริก ปลาร้า เกลือ ข้าวสาร หอม กระเทียม แค่นี้พอ นอกนั้นไปหาเอา ปู ปลา เราหาได้ในคลอง ในคลองปูเยอะ ไม่ต้องไปหาในเขา บางคนขาย แต่เราแค่เอามากิน ถ้ามีคนสั่งมาโลสองโลถึงออกไปหามาขาย
พืชผักที่ขายได้มีกล้วย มะเขือพวง ใครมีพี่น้องมาก็แจกให้เขากิน เรามีก็แลกเขา เขามีก็เอามาให้เรากิน ของที่ปลูกเอาไว้กิน ขายบ้างนิดหน่อย
อยู่กับธรรมชาติ อายุเท่านี้แล้วไม่ได้รับจ้างอะไร ดำรงชีพด้วยการหาของป่า มีรายได้จากการท่องเที่ยวบ้างคือเก็บผักพวกหน่อไม้ขาย
ชอบอยู่กับป่า ฟังเสียงนก เสียงกา ตอนกลางคืนไม่ค่อยเงียบเท่าไหร่ เสียงนกเสียงสัตว์อะไรดังรอบบ้านเลย บางตัวก็มานอนตรงต้นไผ่
ไม่เอาเขื่อน ไม่อยากได้ กินน้ำที่ไหลมาจากบนเขาดีกว่า กินทุกวันเนี่ยน้ำบนเขาน้ำในป่า ไม่ได้เอาน้ำมาจากที่ไหน ให้ย้ายออกไปฉันก็จะไม่ออก ฉันจะให้น้ำท่วมตายอยู่ตรงนี้ ถ้าเราออกไปแล้วของที่เราปลูกไว้ล่ะจะได้กินมั๊ย ถ้าน้ำท่วมหมด ให้ปลูกใหม่ บนที่ใหม่ แล้วเราจะได้กินมั๊ย แล้วก็ไม่ได้กินอีก ก็ตายก่อน
เขื่อนไม่เอา ไม่อยากได้ ที่อยากได้คือธรรมชาติแบบนี้ ถ้าธรรมชาติแบบนี้เอา เขื่อนน่ะไม่เอา
แล้วน้ำท่วมจะไปอยู่ที่ไหน คนอยู่ในนี้จะให้ไปอยู่ข้างนอก ย้ายไปอยู่ข้างนอกเหรอ แล้วที่ของเราปลูกไว้แล้วจะเอาที่ไหนกิน ต้องปลูกใหม่ แล้วก็ไม่ได้กินสักที ตายก่อน
ตรงนี้เรามีกิน อย่างทุเรียนจะได้กินอยู่แล้ว ถ้าเราไปปลูกใหม่เมื่อไหร่จะได้กิน ออกไปข้างนอก ถึงให้ที่ก็ไม่เอา บอกว่าจะสอนอาชีพ กว่าจะเป็นกว่าจะได้กิน อยู่อย่างนี้สบายดีกว่า ที่งานเดียวปลูกบ้านหลังหนึ่งก็หมดแล้ว ปลูกของกินก็ไม่ได้ ปลูกตะไคร้หัวข่าก็ไม่มี ต้องไปซื้อเขาอีก
ถ้าสร้างเขื่อนตรงนี้ น้ำท่วมตรงนี้ก็คงขยับไปอยู่บนเขา ขยับขึ้นไปเรื่อยๆ ขึ้นไปให้มันสุด แล้วไปลงทางโน้นเลยจริงๆ จะถางขึ้นไปเรื่อย
“เล่มปัจฉิมมีรายชื่อคนตายบอกว่าเป็นประชาชนที่ได้รับผลกระทบ ตกหล่นไปก็หลายบ้าน”
โสภณัฐต์ กิ่งผา
กลุ่มรักษ์คลองมะเดื่อ
หมู่ ๑ ตําบลสาริกา อําเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก
เล่มปัจฉิมมีรายชื่อคนตายบอกว่าเป็นประชาชนที่ได้รับผลกระทบ ตกหล่นไปก็หลายบ้าน ฝั้น กิ่งผา คือลุงของผมเอง ตายไปตั้งแต่ผมยังเล็กๆ จำความไม่ค่อยได้ด้วยซ้ำ ส่วน ชม กิ่งผา เป็นพ่อของผม เสียชีวิตไปเป็นสิบปี ก็ยังมีชื่ออยู่ คนหนึ่งเสียตั้งแต่ผมยังเป็นเด็ก อีกคนหนึ่งเสียไปสิบปีแล้ว ไม่ได้เพิ่งตายนะ ก็ยังมีชื่ออยู่ในเล่มปัจฉิมนิเทศโครงการ
เจ้าของบ้านหลายคนไม่มีชื่อ อีก ๗ คนอยู่ท้ายน้ำก็ไม่มีชื่อ ไม่รู้ข่าวสารด้วยซ้ำ ตกหล่นจริงๆ
เขาไม่ได้มาสำรวจข้อมูลชาวบ้านด้วยความตั้งใจจริงๆ เหมือนลอกข้อมูลเดิมมาเพื่อทำให้มันเสร็จ รายชื่อเอามาจากเมื่อยี่สิบปีที่แล้ว
คิดดูโครงการใหญ่ขนาดนี้ ใช้เวลาสำรวจไม่ถึงปี แค่สามร้อยกว่าวัน แล้วเขาจะเอาข้อมูลมาจากไหน ก็อาศัยไปดึงของเก่ามา ทั้งๆ ที่สถานการณ์เปลี่ยนไปมาก ไม่เป็นปัจจุบัน สิ่งปลูกสร้างเมื่อก่อนไม่มี แต่ทุกวันนี้มีบ้าน พ่อแม่มีลูกมีเต้าก็ขยายที่ทำกิน มีบ้านเรือน เวลามันกระชั้น เขาคงเอาข้อมูลเก่ามาใช้
กรมชลประทานเข้ามาหลังจากปัจฉิมไปแล้ว ตอนนั้นเป็นช่วงโควิด ร้อยเปอร์เซ็นต์เลยที่ชาวบ้านไม่เอา ช่วงหนึ่งเขาลักหลับจัดกันในช่วงโควิด ทั้งๆ ที่มีมาตรการล็อคดาวน์ ห้ามรวมกันมากกว่า ๕ คน
เขาระบุว่ามีประชาชนที่ได้รับผลกระทบ ๑๖๕ คน ปัจจุบันน่าจะมากกว่า มีเด็กๆ ที่โตขึ้นมา เด็กๆ ที่เพิ่งเกิดเขาก็เป็นคนในชุมชนของเรา ในมุมมองเรากว่าโครงการจะเสร็จ เด็กคนหนึ่งอาจจะมีอายุ ๑๕-๒๐ ปีแล้วก็ได้ อนาคตของเขาจะเป็นยังไง พวกเด็กๆ ชื่อหายไปไหนหมด ทำไมไม่มีชื่ออยู่ในนี้
ที่ผ่านมาเราเข้าประชุมตลอดถ้าเขาเชิญ ทุกเวทีที่เขาเชิญ ผมคัดค้านทุกครั้ง ในเวทีรับฟังความคิดเห็นเราก็บอกว่าไม่เห็นด้วย แต่ผลสรุปออกมา เขาบิดเบือน บอกว่าเราเห็นด้วย จากที่ประชุมเคยมา มันไม่ตรงกับเนื้อหาที่ประชุม แล้วเขาไม่มีรายงานให้เราดูว่าประชุมครั้งที่แล้วเนื้อหามีอะไรบ้าง ประชุมเสร็จเขาก็กลับ ถ่ายรูปไป เอาลายเซ็นเราไปบิดเบือนว่าชาวบ้านเห็นด้วย มันไม่ตรง ตรงนี้เราไม่มีหลักฐาน เราไม่มีความรู้ว่าจะต้องทำยังไง ไปร้องคณะกรรมการสิทธิเขาถามว่ามีคลิปมั๊ย ได้ถ่ายไว้มั๊ย เราก็บอกว่าไม่มี ถ้าเป็นภาพนิ่งมันยืนยันไม่ได้ ไม่รู้ว่าสนับสนุนหรือคัดค้าน พอเรายกมือ เขาถ่ายรูปก็เอาไปทำรายงานว่าเห็นด้วยกับโครงการ บิดเบือนจากเนื้อหา
เราไม่มีความรู้ว่าต้องตั้งรับยังไง พอผ่านไปแล้วเราก็ทำอะไรไม่ได้ เขาสรุปกันแล้ว บอกว่าประชาพิจารณ์เสร็จแล้ว ชาวบ้านร้อยละ ๙๕ เห็นด้วย เราก็งง เราไม่เห็นด้วยแต่เขาบอกว่าเราเห็นด้วย
ล่าสุดเห็นว่าอีไอเอยังไม่ผ่าน ยังต้องแก้ไขตามข้อท้วงติงของ คชก.อยู่
เสียดายพื้นที่ เพราะผมก็เกิดที่นี่ โตที่นี่ รักและหวงแหน ซึมซับกับธรรมชาติ ไม่อยากให้ต้นไม้ที่เขียวชอุ่มต้องโดนตัดทำลาย ไม่อยากให้สิ่งแวดล้อมที่เราเห็นหายไปจากการสร้างเขื่อน
ไม่อยากไปอยู่ที่อื่น ไม่รู้จะทำมาหากินอะไร อยู่ที่นี่เรามีช่องทางทำมาหากิน ชาวบ้านก็เหมือนกัน รู้ช่องทางทำมาหากิน ไม่ว่าจะเป็นหาปลาในคลอง เอาข่ายมาลงไว้ พรุ่งนี้ก็ได้กับข้าวแล้ว ตื่นเช้าได้แล้ว ผักก็หาเก็บเอาตามชายป่าชายเขา ไม่ต้องไปซื้อ ต้นทุนชีวิตมันต่ำ ถึงรายได้เราน้อย แต่เราก็อยู่ได้ ไม่ต้องดิ้นรนขวนขวายก็เลี้ยงชีพได้ แล้วตอนนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยวแล้ว ชาวบ้านก็หาพืชผัก เก็บผักตามป่าตามเขาเอามาวางขาย กำละสิบบาทยี่สิบบาทก็พอเป็นรายได้เลี้ยงครอบครัว ไม่เดือดร้อน ที่ก็ไม่ต้องเช่า ให้ไปอยู่ที่อื่นก็ไม่รู้จะทำกินอะไร ตรงนี้ทำมาหากินง่าย ชาวบ้านส่วนมากก็เลยไม่เห็นด้วยกับโครงการ
