Page 60 - Skd 381-2559-11
P. 60
พพิ ธิ ภาพ เรอื่ ง : ไพศาลย์ เปยี่ มเมตตาวฒั น์
พระปยิ มหาราช
พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รชั กาล
ที่ ๕ ในฉลองพระองค์ล�ำลอง ประทับบนพ้ืนไม้ ทรง
ฉายพระรูปท่ีพระระเบียงพระท่ีน่ังวิมานเมฆ ราวปี
๒๔๔๕-๒๔๔๙
ภาพแรก รชั กาลท ี่ ๕ ทรงชพู ระทนตป์ ลอมดว้ ย
พระหตั ถข์ วากบั ถว้ ยใสพ่ ระทนตใ์ นพระหตั ถซ์ า้ ย มสี นุ ขั
ทรงเลี้ยงนอนอยู่ท่ีพระเพลา คาดว่าพระทนต์ปลอมน้ี
คงส่ังน�ำเข้าจากยุโรป เพราะสมัยนั้นทันตกรรมใน
สยามยังไม่ทันสมัย หรือมิเช่นนั้นหมอไรเตอร์ (พระยา
ประเสริฐสาตรธ�ำรง Eugène François Reytter)
อาจเปน็ ผสู้ ง่ั ท�ำมาถวายกไ็ ด ้ คนไทยทว่ั ไปในขณะนน้ั ปลอ่ ยให้
ฟันด�ำเพราะกินหมาก แต่รัชกาลที่ ๕ ทรงเลิกเสวยพระศรี
(หมาก) และขัดพระทนต์ให้ขาวต้ังแต่เม่ือคราวเสด็จประพาส
ทวีปยุโรปคร้ังแรกในปี ๒๔๔๐ เพ่ือให้เหมาะสมแก่นานา
อารยประเทศท่ีจะเสด็จฯ ไปเยือนในคร้ังนั้น ดังที่ทรงมีพระ
ราชหัตถเลขาถึงสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรม-
ราชนิ นี าถ เมอ่ื วนั ท ่ี ๗ เมษายน ๒๔๔๐ ความตอนหนงึ่ วา่ “ได้
ลงมือเอาถ่านถูฟัน มันเค็ม ๆ คลื่นไส้ ต้องเอาทั้งดุ้นเข้าถูพอ
บาง ๆ ออกไปได ้ แลเหน็ ขาวซกี เดยี ว อยขู่ า้ งจะเบอื่ เตม็ ท ี พรงุ่ นี้
หมอรับจะจัดการ ลืมตัวจะเรียกกินหมากอยู่ร่�ำไป” แสดงว่า
กอ่ นหน้านีร้ ัชกาลที ่ ๕ เสวยพระศรมี าโดยตลอด
ภาพที่ ๒ คาดว่าถ่ายในวันเดียวกัน สถานท่ีเดียวกัน
รัชกาลท่ี ๕ ทรงพระอักษรด้วยแว่นขยายอันใหญ่ ทรงพระ
โอสถมวนซิการ์ท่ีเสียบจากพระกล้อง โดยมีสุนัขทรงเลี้ยงพันธุ์
บลู ดอ็ กนอนอยู่ด้านหน้าของภาพ ด้านหลังในภาพจะแลเห็น
ระเบยี งไม้ฉลุลายของพระทน่ี ่ังวมิ านเมฆดว้ ย
ทั้งสองภาพน้ีฉายโดยสมเด็จฯ กรมพระยาด�ำรงราชา-
นภุ าพ เมอื่ เสดจ็ ขน้ึ ไปเฝา้ ฯ ในเชา้ วนั หนงึ่ (ผเู้ ขยี นไดร้ บั คำ� บอก
เล่าข้อมูลนี้โดยหม่อมราชวงศ์ตาบทิพย์ จามรมาน (เทวกุล/
ดิศกลุ ) เมื่อ ๓๐ ปที ่แี ลว้ )
58 พฤศจกิ ายน ๒๕๕๙
