Page 194 - Skd 365-2558-07

เยทลี่ย“มวรสดากมแวผัดน่ ดนิ ” รมิ นำ�้ แม่กลอง เรือ่ ง : ปณสั ย ์ พ่มุ ริ้ว

ภาพ : วิจิตต์ แซ่เฮ้ง
ปณัสย ์ พุ่มรว้ิ
คงมีหลายเหตผุ ลทที่ �ำให้คนเราเดนิ เขา้ วัด...

ใครมาแถวอ�ำเภอโพธาราม เรามีเหตุผลดีๆ ที่อยากชวนคุณเข้าวัด
เพราะวัดแถบน้ีเป็นแหล่งรวมงานศิลป์ที่ทรงคุณค่า เรียกว่าเป็น “ของดี”
ในระดบั “มรดกแผน่ ดนิ ” เลยทเี ดยี ว

วดั ทว่ี า่ คอื วดั ขนอน วดั ไทรอารรี กั ษ ์ และวดั คงคาราม ทงั้ สามแหง่
อยู่ริมแม่น�้ำแม่กลองในย่านชุมชนมอญ ด�ำรงอยู่ผ่านคนรุ่นเก่ามาจนถึง
คนรุ่นปัจจุบัน ที่ส�ำคัญมรดกงานศิลป์ในสามวัดน้ีสอดแทรกวัฒนธรรม
มอญไว้อย่างน่าสนใจ ใครมาแล้วผ่านเลยไป ต้องบอกว่าน่าเสียดาย
จริงๆ !

พิพธิ ภณั ฑ์หนังใหญ ่ จัดแสดงตัวหนังโบราณ
อายุนับร้อยป ี จำ� นวน ๖๐ ตวั จากทั้งหมด ๑๓๓ ตัว
< นักเรยี นโรงเรียนวัดขนอน
เชดิ หนังใหญโ่ ดยใสท่ า่ ทางเตม็ ที่

“หนงั ใหญ”่ สดุ ยอดงานศลิ ปท์ ่วี ัดขนอน ส่งผลให้ตัวหนังถูกปล่อยทิ้งนานหลายปี เป็นพระกรุณาธิคุณที่สมเด็จ
พระเทพรัตนราชสุดาฯ ทรงเห็นคุณค่า โปรดเกล้าฯ ให้ฟื้นฟูขึ้นใหม่
หากกางแผนที่ ไล่สายตาไปตามล�ำน�้ำแม่กลอง จะพบวัดขนอน หนังใหญ่วดั ขนอนจึงกลับมาสู่สายตาผู้ชมอกี คร้งั
อยู่เหนือตัวอ�ำเภอโพธาราม บริเวณน้ีเป็นด่านเก็บภาษีอากรที่เรียกว่า
“ด่านขนอน” ตั้งแต่สมัยรัชกาลท่ี ๑ แต่เนื่องจากภาษีร่ัวไหลจึงปิดตัวลง ในวัดมีพิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ ต้ังอยู่ในเรือนไทย เราเริ่มต้นด้วยการ
ในสมยั รัชกาลท่ ี ๕ ชมตวั หนงั โบราณจากเรอ่ื งรามเกยี รต ิ์ กวา่ ๖๐ ตวั ซงึ่ แกะสลกั อยา่ งวจิ ติ ร
ท่ีใต้ถุนเรือนมีช่างนั่งแกะสลักตัวหนังอยู่ เข้าไปชมใกล้ๆ ก็เห็นว่า การ
วัดขนอนมีช่ือเสียงมานานด้านการอนุรักษ์ “หนังใหญ่” มหรสพ แกะสลักหนังผืนใหญ่ให้เป็นลวดลายที่สวยงามนั้นไม่ง่ายเลย ต้องอาศัย
โบราณที่เล่นกันมาแต่สมัยอยุธยาตอนต้น ได้รับการยกย่องว่าเป็นการ ความประณีตและใจเยน็ มากๆ
แสดงช้ันสูง เพราะรวมศิลปะทรงคุณค่าหลายแขนง ท้ังการแกะตัวหนัง
การเชิดหนัง การร้อง การเล่นดนตรีไทย รวมถึงมีบทพูดประชันฝีปาก ใครอยากชมการแสดงหนงั ใหญใ่ ห้เตม็ ตา ต้องมาวันเสาร ์ เวลา ๑๐
เรียกวา่ มหี ตั ถศิลป์ นาฏศลิ ป ์ คตี ศลิ ป์ วาทศลิ ป ์ รวมอยคู่ รบ โมงเช้า นักเรียนโรงเรียนวัดขนอนจะซ้อมการแสดงให้ชมฟรี เด็กๆ จะ
ถือตัวหนังใหญ่ออกมาหน้าฉาก แสงสปอตไลต์จากหลังฉากส่องให้เห็น
เหตุใดหนงั ใหญ่มาอยู่ท่ีวัดแห่งนี้ ? ลวดลายและสีสันของตัวหนังโดดเด่นขึ้น เม่ือดนตรีไทยบรรเลง เด็กๆ
คำ� ตอบคอื สมยั รชั กาลท ี่ ๕ พระครศู รทั ธาสนุ ทรหรอื หลวงปกู่ ลอ่ ม ก็เร่ิมเชิดออกท่าทางส่งให้ตัวหนังเสมือนมีชีวิต เคลื่อนไหวตามบทบาท
เจา้ อาวาส ชน่ื ชอบการแสดงหนงั ใหญ ่ จงึ ชกั ชวนครอู ง๋ั มปี ระเสรฐิ ครโู ขน สอื่ อารมณ์ได ้ ขณะเสยี งพากย์สอดแทรกมกุ ตลกกช็ วนให้ติดตาม จงึ ไม่มี
และละคร มาฝึกชาวบ้านท�ำตัวหนังและเชิดหนัง เม่ือออกแสดงก็ได้รับ เลยสักนาทีทท่ี �ำให้ผ้ชู มงว่ งหรอื รสู้ ึกเบอื่
ความนยิ ม จงึ รวมกนั ตงั้ คณะหนงั ใหญว่ ดั ขนอนออกเดนิ สายรบั งานแสดง
อยา่ งจรงิ จงั ทวา่ หลงั หลวงปกู่ ลอ่ มมรณภาพ ความนยิ มกเ็ สอ่ื มลงไปดว้ ย