Page 170 - Skd 298-2552-12
P. 170
วงกลมช้ันท่ ี ๓ นัน้ ระบตุ ัวเลขไว้ ๓ แถว ดังน้ี ตงั้ แตฤ่ กษ์ท่ี ๑ ถึงฤกษ์ที่ ๒๗
๑. ตวั เลขแถวในสดุ คอื ดาวพระเคราะหป์ ระจำ� ตรยี างศ ์ ๒. ภาพลายเส้นรูปดาวที่อยู่ตรงกลางระหว่างตัวเลข
(แบง่ ราศีละ ๓ สว่ น)
ในต�ำราดาวฉบับขุนโพธิ์ เมืองเพชรบุรี กล่าวถึง สามารถจ�ำแนกไดด้ ังน้ี
“ตรียางศ์” ไว้ว่า “ตรียางศ์ละตัวอยู่ได้ ๗๕,๐๐๐ โยชน์” ราศเี มษ ประกอบด้วย ดาวฤกษอ์ ศั วินี ภรณี
(น. ๑๕ บ. ๓) กฤติกา ๑/๔ ส่วน
คำ� วา่ ตรยี างศ ์ น ี้ หลวงอรรถวาทธี รรมประวรรตไดใ้ ห้ ราศพี ฤษภ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์กฤติกา ๓/๔ สว่ น
คำ� นยิ ามไวว้ า่ “เมอื่ ใดราศหี นง่ึ ๆ แบง่ ออกเปน็ ๓ ภาคเสมอ โรหณิ ี มฤคศิระ ๒/๔ สว่ น
กัน ทุก ๆ ภาคน้ันเรียกว่าตรียางศ์” ดังน้ัน ตรียางศ์จึงมี ราศมี ถิ ุน ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์มฤคศริ ะ ๒/๔ ส่วน
ความหมายว่า ๑/๓ ของราศี อารทรา ปนุ ัพสุ ๓/๔ สว่ น
๒. ตัวเลขแถวกลางคือดาวพระเคราะห์ประจ�ำนวางศ์ ราศกี รกฎ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์ปุนพั ส ุ ๑/๔ ส่วน
(แบ่งราศีละ ๙ ส่วน) บษุ ยะ อาศเลษา
ในคัมภีร์ต�ำราดาวฉบับขุนโพธ์ิ เมืองเพชรบุรี กล่าว ราศีสิงห์ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์มฆา บรุ พผลคณุ ี
ถงึ “นวางศ”์ ไวว้ า่ “นวางศ์ละตวั อยไู่ ด ้ ๒๕,๐๐๐ โยชน์” อุตรผลคณุ ี ๑/๔ สว่ น
ค�ำว่า นวางศ์ นี้ หลวงอรรถวาทีธรรมประวรรตได้ให้ ราศีกนั ย์ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์อุตรผลคณุ ี ๓/๔ ส่วน
คำ� นยิ ามไวว้ า่ “ราศหี นง่ึ ๆ แบง่ เปน็ ๙ สว่ น และทกุ ๆ สว่ น หสั ตะ จติ รา ๒/๔ สว่ น
นั้นเรียกว่านวางศ์” ดังน้ัน นวางศ์จึงมีความหมายว่า ๑/๙ ราศีตลุ ย์ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์จติ รา ๒/๔ ส่วน
ของราศี สวาดิ วิศาขา ๓/๔ ส่วน
๓. ตัวเลขแถวนอกสุดของวงกลมชั้นท ่ี ๓ น้ันคือล�ำดับ ราศีพจิ ิก ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์วศิ าขา ๑/๔ ส่วน
ของดาวนักษัตรทั้ง ๒๗ กลุ่มท่ีพระจันทร์โคจรผ่านไปใน อนรุ าธา เชษฐา
แตล่ ะราศ ี แตล่ ะตรยี างศ ์ แตล่ ะนวางศ ์ ซง่ึ รายละเอยี ดของ ราศีธนู ประกอบดว้ ย ดาวฤกษ์มูลา บุรพาษาฒ
กลมุ่ ดาวนกั ษตั รทง้ั ๒๗ ฤกษน์ ไี้ ดแ้ สดงอยใู่ นวงกลมชน้ั ท ี่ ๔ อุตราษาฒ ๑/๔ สว่ น
ของแผนท่ดี าวฉบบั ขุนโพธิน์ แ้ี ล้ว ราศมี ังกร ประกอบด้วย ดาวฤกษอ์ ุตราษาฒ ๓/๔ สว่ น
ช้ันท่ ี ๔ ดาวนักษตั ร ๒๗ ฤกษ์ จากอัศวนิ ถี ึงเรวดี ศรวณะ ธนิษฐา ๒/๔ สว่ น
ราศีกุมภ์ ประกอบดว้ ย ดาวฤกษธ์ นษิ ฐา ๒/๔ ส่วน
พฤษภ เมษ มนี ศตภิษชั บุรพภัทรบท ๓/๔ ส่วน
มถิ นุ กมุ ภ์ ราศีมนี ประกอบดว้ ย ดาวฤกษบ์ รุ พภทั รบท ๑/๔ สว่ น
กรกฎ มงั กร อตุ รภัทรบท เรวดี
สงิ ห์ ธนู
๓. ตัวเลขแถวนอกสุดคือทักษาประจ�ำฤกษ์ตามคัมภีร์
กนั ย์ ตลุ ย์ พจิ กิ ทักษาพยากรณ์ (ซ่ึงจัดดาวพระเคราะห์ ๘ ดวงเรียงกันไป
ต้ังแต่ ๑ ๒ ๓ ๔ ๗ ๕ ๘ ๖ ให้เป็น บริวาร อายุ เดช ศรี
วงกลมชนั้ ท ่ี ๔ ซง่ึ ประกอบดว้ ยตวั เลข ๒ แถว และตรง มลู ะ อตุ สาหะ มนตรี กาลกิณี โดยเวยี นขวาไปตามทศิ ทั้ง
กลางวาดเป็นภาพลายเสน้ รปู ดาวนนั้ มีรายละเอยี ดดงั น้ี ๘ คือ อีสาน บูรพา อาคเนย์ ทักษิณ หรดี ประจิม พายัพ
และอดุ ร) ดงั แผนภูม๒ิ
๑. ตวั เลขแถวในสดุ ตง้ั แต ่ ๑-๒๗ คอื ลำ� ดบั ดาวนกั ษตั ร
๒ จาก พจนานกุ รมฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ หนา้ ๕๑๗
ซงึ่ ใหค้ วามหมายของค�ำ “ทกั ษา” ไวว้ า่ เรยี กดาวพระเคราะหเ์ ฉพาะ
๘ ดวง คือ อาทิตย์ (ประจ�ำทิศอีสาน ใช้เลข ๑ แทน) จันทร์
(ประจ�ำทิศบูรพา ใช้เลข ๒ แทน) อังคาร (ประจ�ำทิศอาคเนย ์ ใช้
เลข ๓ แทน) พุธ (ประจ�ำทิศทักษิณ ใช้เลข ๔ แทน) เสาร์
(ประจ�ำทิศหรดี ใช้เลข ๗ แทน) พฤหัสบด ี (ประจ�ำทิศประจิม ใช้
เลข ๕ แทน) ราหู (ประจ�ำทิศพายัพ ใช้เลข ๘ แทน) และศุกร์
(ประจ�ำทิศอดุ ร ใชเ้ ลข ๖ แทน)
176 นติ ยสารสารคดี ฉบับท่ี ๒๙๘ ธันวาคม ๒๕๕๒
