Page 162 - Skd 361-2558-03
P. 162
คนเฒ่าคนแก่นอนใช้เครื่องช่วยหายใจภายในบ้าน
เป็นภาพที่เห็นได้ไม่ยากในชุมชนรอบโรงไฟฟ้าถ่านหิน
แม่เมาะ ขณะท่ีเด็กรุ่นใหม่ทยอยเจ็บป่วยเพิ่มมากขึ้น
เรอื่ ยๆ “ขอปอด ตบั ชวี ติ ของเรา ญาตเิ รา กลบั คนื มา
ได้ไหม” คือค�ากล่าวทั้งน้�าตาของหน่ึงในสมาชิกเครือ
ขา่ ยผปู้ ว่ ยแมเ่ มาะในวันรบั ฟงั คา� พพิ ากษาของศาล
คดแี มเ่ มาะทง้ั สองคด ี นบั เปน็ จารกึ บนหนา้ ประวตั ศิ าสตร์
สง่ิ แวดลอ้ มของประเทศไทย โดยศาลปกครองสงู สดุ ยนื ยนั วา่ “โรงไฟฟา้
ถา่ นหนิ คอื แหลง่ กา� เนดิ มลพษิ ซลั เฟอร์ไดออกไซด”์ และ “กฟผ. กระทา�
ละเมิดต่อส่ิงแวดล้อมและมีการกระท�าละเมิดกฎหมายสิ่งแวดล้อม
กฎหมายแร่ และสิทธิมนุษยชนตามรัฐธรรมนูญ” ต้องจ่ายค่าชดเชย
และแก้ไขมาตรฐานส่ิงแวดล้อม ซึ่งนับเป็นค�าตัดสินท่ีส่ันคลอนต่อ
วาทกรรม “พลงั งานถา่ นหินสะอาด”
หลังการพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด นายสุนชัย ค�านูณ-
เศรษฐ์ ผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ไม่ได้
กล่าวค�าขอโทษหรือแสดงความเห็นใจต่อผู้รับผลกระทบที่ต้องต่อสู้มา
ยาวนาน แต่ฉวยโอกาสแถลงต่อส่ือมวลชนว่า “แม้ต้องจ่ายค่าสินไหม
ทดแทนแกร่ าษฎรตามคา� พพิ ากษา แตศ่ าลกช็ ว้ี า่ กฟผ. ไดต้ ดิ ตงั้ ระบบ
ก�าจัดก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์และมลภาวะอ่ืน ๆ รวมทั้งระบบตรวจวัด
ต่าง ๆ เพ่ือแก้ไขแล้วเสร็จมากว่า ๑๕ ปีแล้ว ศาลฯ มีความเห็นว่า
โรงไฟฟ้าแม่เมาะในปัจจุบันไม่เป็นสาเหตุแห่งการเจ็บป่วย จึงอยาก
ให้ราษฎรแม่เมาะและประชาชนม่ันใจว่าปัจจุบันโรงไฟฟ้าและเหมือง
แม่เมาะเป็นพ้ืนท่ีที่ปลอดภัยต่อชุมชนและส่ิงแวดล้อม และ กฟผ.
จะร่วมกบั ชมุ ชนพฒั นาความเจรญิ ต่อไปในอนาคต”
กว่า ๒ ทศวรรษ หลังมลพิษทางอากาศท่ีแม่เมาะ กว่า
๑ ทศวรรษของการต่อสู้ในกระบวนการยุติธรรม วาทกรรม “พลังงาน
ถา่ นหนิ สะอาด” ยงั เปน็ คา� โฆษณาชวนเชอ่ื ทป่ี รากฏในสอ่ื ตา่ ง ๆ ขณะ
ที่ปรากฏแผนสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินผลิตไฟฟ้าเพ่ิมขึ้นในจังหวัดกระบ่ี
และสงขลา โดยการนา� เขา้ ถา่ นหนิ จากประเทศเพอื่ นบา้ น และการสรา้ ง
เหมอื งถา่ นหินเพ่ิมขึ้นในจงั หวดั ล�าปาง เชยี งใหม ่ และสงขลา สว่ นใน
เหมืองแม่เมาะก็มีแผนการขยายเหมืองและสร้างโรงไฟฟ้าเพ่ิมอีกใน
เรว็ วัน
ทว่าส�าหรับผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง พวกเขายังต้อง
สะดงุ้ กบั เสยี งเจาะระเบดิ ถา่ นหนิ เสยี งหมนุ อนั แขง็ กระดา้ งของสายพาน
ล�าเลียงเศษดินและถ่านหิน พวกเขายังต้องเฝ้ามองควันสีเทาเหนือ
ปล่องโรงไฟฟ้า ขณะที่ผู้คนอีกจ�านวนหน่ึงต้องร้ือเรือนชานอพยพ
ออกจากรศั มมี ลพษิ
น่คี อื ราคาท่ีคนแม่เมาะต้องจ่ายเพอ่ื เผาผลาญถ่านหินเป็นไฟฟา้
ในวันพิพากษาศาลปกครองสูงสุด กรอบรูปภาพผู้ฟ้องคดีท่ี
เสยี ชวี ติ แลว้ จา� นวนหนงึ่ เรยี งกนั อยบู่ นมา้ นงั่ หนา้ หอ้ งพจิ ารณา ดา้ นหลงั
คือชาวแม่เมาะและครอบครัวผู้เสียหายก�าลังตั้งใจฟังเสียงอ่านค�า
พิพากษา น้�าเสียงผู้พิพากษาชัดถ้อยชัดค�า เสียงท่ีเปล่งออกมาฟังด ู
ทรงอ�านาจ ท่านเปล่งถ้อยค�าภาษากฎหมายและตัวเลขอันซับซ้อน
เปน็ เวลาหลายชว่ั โมง
“เฮาชนะก่อ ?” หญิงสูงวัยผู้หน่ึงเอ่ย ขณะเงยข้ึนมองหน้าทนาย
ท่ีน่งั อยขู่ ้าง ๆ เมือ่ ศาลลงจากบัลลังก์
160 มีนาคม ๒๕๕๘