Page 157 - Skd 361-2558-03
P. 157
๖๐.๖๑ท บ่ีเจจหาบ็ ทะาไปก ด ว่นค้รยอ้ิดบั หยคเงรทา่ นิ อืเีส่ ฉเทยดุ ลายี ไย่ียดวใา้รยนทบั ารขเสะฉอยงู ลงสะีย่ผเุดวว้ทูเลฉนั ี่เาสลล ๑ยียี่ะ ๐ชเ๒พ วี ป.ิตยี๒ ี ผงไ๔ปว ฟู้ บแนั ลอ้าลทว้งะ
< ระหว่างรอคา� พิพากษาจากศาล คณุ ตาของเด็กหญงิ
วัย ๙ ขวบ ก็เสียชีวิตด้วยโรคปอดอักเสบเร้ือรัง ส่วน
ตัวเธอเป็นโรคทางเดินหายใจเรื้อรังต้ังแต่เกิด ขวดยา
ถุงใหญ่ที่เก็บรวบรวมในเวลาเพียง ๒ ปีที่ผ่านมาคือ
สิ่งที่ช่วยให้เธอพอจะใช้ชีวิตใกล้เคียงกับเด็กในวัย
เดยี วกนั ไดบ้ า้ ง
วันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๘ ปีท่ี ๑๐ ในการต่อสู้ ดร. ธนพล เพญ็ รตั น ์ นกั วชิ าการดา้ นการฟน้ื ฟสู ง่ิ แวดลอ้ ม
โดยกระบวนการยุติธรรม จึงมีค�าพิพากษาของศาลปกครองสูงสุดให ้ คณะวศิ วกรรมศาสตร ์ มหาวทิ ยาลยั นเรศวร มคี วามเหน็ วา่ บทเรยี นจาก
กฟผ. ตอ้ งจา่ ยคา่ เสยี หายกรณคี า่ ทดแทนการเสอ่ื มสมรรถภาพ สขุ ภาพ คา� พพิ ากษากรณแี มเ่ มาะ แสดงใหเ้ หน็ วา่ กฎหมายสง่ิ แวดลอ้ มของไทย
และอนามัย และความสูญเสียทางด้านจิตใจ โดยในกรณีปล่อยก๊าซ ท่ีมีอยู่ไม่สามารถปกป้องประชาชนและสิ่งแวดล้อม ดังตัวอย่างความ
ซัลเฟอร์ไดออกไซด์เกิน ๗๘๐ ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร แต่ไม่เกิน ลักลั่นในการก�าหนดค่ามาตรฐานที่กรณีแม่เมาะก�าหนดปล่อยก๊าซ
๑,๓๐๐ ไมโครกรัมฯ ต้องจ่ายผู้ฟ้องคดีรายละ ๓๐๐ บาทต่อครั้ง ใน ซัลเฟอร์ฯ ไว้ไม่เกิน ๑,๓๐๐ ไมโครกรัมฯ ขณะที่พื้นท่ีอื่น ๆ ก�าหนด
กรณีปล่อยเกินกว่า ๑,๓๐๐ ไมโครกรัมฯ ระหว่างเดือนพฤศจิกายน ไม่เกิน ๗๘๐ ไมโครกรัมฯ หมายความว่าหากแม่เมาะปล่อยก๊าซ
๒๕๓๕ - มิถุนายน ๒๕๓๘ ต้องจ่ายรายละ ๖๐๐ บาทต่อครั้ง โดย ซัลเฟอร์ฯ มากกว่า ๗๘๐ ไมโครกรัมฯ แต่น้อยกว่า ๑,๓๐๐ ไมโคร-
เฉพาะกรณีปล่อยเกินกว่า ๑,๓๐๐ ไมโครกรัมฯ ในระหว่างเดือน กรัมฯ แม้จะไม่ผิดกฎหมาย แต่ก็ไม่ปลอดภัยต่อประชาชน เม่ือเทียบ
กรกฎาคม ๒๕๓๘ - สิงหาคม ๒๕๔๑ ที่ประกาศคณะกรรมการ กบั ประเทศสหรฐั อเมรกิ าทกี่ า� หนดคา่ มาตรฐานไวท้ ่ี ๒๑๐ ไมโครกรมั ฯ
สิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑๒ พ.ศ. ๒๕๓๘ ก�าหนดมิให้ปล่อย ซง่ึ ตา�่ กวา่ ค่ามาตรฐานของไทยราวสี่เทา่
เกิน ๑,๓๐๐ ไมโครกรัมฯ แล้ว ซ่ึงเป็นค่าท่ีสูงกว่าปรกติ ถือว่าเป็น
พฤติการณ์ที่มีความร้ายแรงและฝ่าฝืนกฎหมาย ให้จ่ายค่าเสียหาย นอกจากน้ี ดร. ธนพลเห็นว่าประเทศไทยยังพิจารณาผลกระทบ
ในกรณีนี้รายละ ๑,๒๐๐ บาทตอ่ คร้ัง จากมลพิษด้วย “การเจ็บป่วย” กล่าวคือต้องมีหลักฐานยืนยันว่าเจ็บ
ปว่ ยจรงิ หรอื เสยี ชวี ติ เพราะโรคนน้ั จรงิ แตใ่ นนานาประเทศไมม่ คี วาม
นบั ตงั้ แตเ่ รมิ่ เกดิ มลพษิ ซงึ่ ณ เวลานนั้ พชื พรรณเหยี่ วเฉาเพราะ จ�าเป็นต้องพิสูจน์ความเจ็บป่วย เพียงผู้ก่อมลพิษได้ท�าให้เกิดมลพิษ
ฝนกรด สัตว์เล้ียงตาย ผู้คนเจ็บป่วยจนต้องเข้ารับการรักษานับพันคน อนั นา� มาส ู่ “ความเสยี่ ง” ตอ่ โรคมะเรง็ หรอื โรคอน่ื ๆ โดยมคี า่ ความเสย่ี ง
แต่คนแม่เมาะต้องใช้เวลาพิสูจน์เป็นเวลากว่า ๒๓ ปี การปฏิเสธจะ เกนิ คา่ ทยี่ อมรบั ได ้ (excess risk) ประมาณ ๑/๑๐๐,๐๐๐ สา� หรบั โรค
รับผิดชอบต่อผู้ที่ปอดถูกท�าลายของ กฟผ. ต้ังแต่ค�าส่ังศาลปกครอง มะเร็ง และมีดัชนีความอันตราย (hazard index) เกิน ๑ ก็เพียงพอ
ช้ันต้น ท�าให้ชาวแม่เมาะต้องวิ่งวนอยู่ในกระบวนการยุติธรรมรวม แล้วที่ต้องรับผิดต่อมลพิษอันก่อความเส่ียงต่อสุขภาพ ท้ังน้ีผู้ที่อาศัย
เวลานานนบั ๑๐ ป ี ระหวา่ งนนั้ บางคนทปี่ ว่ ยโรคระบบทางเดนิ หายใจ อยู่ในบริเวณที่ได้รับผลกระทบก็ถือว่ามีความเสี่ยงเท่า ๆ กับผู้อยู่ใน
เรื้อรังก็ต้องจ่ายค่ารักษาพยาบาลตนเอง กว่าท่ีศาลปกครองสูงสุดจะ บริเวณท่ีเกิดมลพิษ เพราะบางคนอาจจะป่วยทันที ขณะท่ีบางคนอาจ
พิพากษาให้ กฟผ. จ่ายค่าเสียหายแก่ผู้ฟ้องคดีตามอัตราความรุนแรง ป่วยในภายหลัง บางคนอาจจะป่วยด้วยโรคอ่ืน อันเน่ืองจากมลพิษ
ในการรับมลพิษ โดยเงินค่าเสียหายสูงสุดท่ีได้รับอยู่ท่ี ๒๔๖,๙๐๐ ท�าให้ร่างกายอ่อนแอ ดังนั้นผู้ท่ีอยู่ในบริเวณที่ได้รับผลกระทบ แม้จะ
บาท พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ ๗.๕ ต่อปี และต�่าสุดที่ ๑๐,๐๐๐ บาท ไมไ่ ดฟ้ อ้ งรอ้ ง แตก่ ค็ วรไดร้ บั การปกปอ้ งจากการไดร้ บั ความเสย่ี งเชน่ กนั
หากคดิ คา่ เฉลยี่ ในระยะเวลา ๑๐ ปนี บั จากวนั ฟอ้ งคด ี ผฟู้ อ้ งทเี่ จบ็ ปว่ ย
หรอื ทายาทของผทู้ เ่ี สยี ชวี ติ ไปแลว้ จะไดร้ บั เงนิ เยยี วยาจากการรบั มลพษิ
คร้ังน้ันสูงสุดเฉล่ียเพียงประมาณวันละ ๖๐.๖๑ บาท ขณะที่คนท ี่
ไดร้ บั เงินคา่ ชดเชยน้อยท่สี ุดจะไดร้ บั เฉล่ยี วันละ ๒.๒๔ บาท
มีนาคม ๒๕๕๘ 155
