Page 100 - Skd 373-2559-03
P. 100
หอ้ งสมดุ สุภาภรณ์ อัษฎมงคล
คนเราลว้ นเกดิ มามชี วี ติ หนง่ึ หนและตายคนละหนง่ึ ครงั้
การงานทที่ ำ� และคณุ ความดใี นชวี ติ จกั เปน็ ทจ่ี ดจำ� ใหค้ นไดร้ ำ� ลกึ ถงึ
เมอื่ ชพี ปลดปลงในวนั ใดวนั หนง่ึ
กหการนรวุ งั เดัสกบอดืิ วใงหรานมนข่ศเิ วอพศง ๑ อาคารมนษุ ยนาควทิ ยาทาน
ท่ตี ัง้ ห้องสมดุ หนังสอื อนสุ รณง์ านศพ
๒ โดยปรกตหิ ้องสมุดหนงั สืองานศพวดั บวรฯ
ไม่คอ่ ยเปดิ ใหบ้ ริการแกค่ นภายนอก แมแ้ ต่พระนวกะเอง
ก็ยังหาโอกาสมาอา่ นหนังสือเก่าเหล่านีไ้ ด้ยาก
๓ หนงั สอื จากกรุวัดบวรนเิ วศ
“หนงั สอื อนสุ รณง์ านศพ” เปน็ วธิ หี นง่ึ ทสี่ งั คมไทยใชจ้ ดจารเรอื่ ง ตอ่ มาวนั ท ี่ ๒๑ เมษายน ๒๕๕๖ สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ
ราวในชีวิตของผู้วายชนม์ โดยท่ัวไปจึงมีเนื้อหาเกี่ยวกับประวัติผู้เสีย สยามบรมราชกมุ าร ี เสดจ็ ฯ มาทรงเปดิ พพิ ธิ ภณั ฑแ์ ละหอ้ งสมดุ เจา้ อาวาส
ชีวิต ค�ำไว้อาลัยจากบุคคลที่เกี่ยวข้อง และเนื้อหาอันเป็นประโยชน์ วดั บวรนเิ วศวหิ าร ซง่ึ ตงั้ อยชู่ น้ั ลา่ งอาคารมนษุ ยนาควทิ ยาทาน นน่ั คอื
ซึ่งมีหลากหลาย เช่น ความรู้ในการดูแลสุขภาพหรือป้องกันโรคท่ีเป็น ครงั้ สดุ ทา้ ยทหี่ อ้ งสมดุ หนงั สอื อนสุ รณง์ านศพวดั บวรฯ ไดย้ า้ ยทต่ี งั้ และ
เหตุให้ผู้วายชนม์จากไป บทความหรือผลงานบางตอนที่ผู้เสียชีวิต ปรบั ปรงุ ใหใ้ ชร้ ะบบคอมพวิ เตอรส์ บื คน้ เลขเรยี กหนงั สอื แตย่ งั มไิ ดเ้ ปดิ
เคยเขียนไว้ ตลอดจนเน้ือหาด้านธรรมะ หนังสืองานศพจึงนับเป็น ดำ� เนินการในวงกว้างต่อสาธารณชน
หนังสือท่ีเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของสังคมไทยและมีคุณค่าในการ พระโสภณคณาภรณ ์ (สมจติ ต ์ อภจิ ติ โฺ ต) ผชู้ ว่ ยเจา้ อาวาสวดั
ศกึ ษาประวัติศาสตร์สงั คม บวรนเิ วศวหิ าร กลา่ วถงึ การดำ� เนนิ งานหอ้ งสมดุ หนงั สอื อนสุ รณง์ านศพ
วา่ กอ่ นหนา้ นไ้ี มค่ อ่ ยไดเ้ ปดิ เพราะไมม่ บี รรณารกั ษป์ ระจำ� พระทไ่ี ดร้ บั
ในหมู่คอหนังสืองานศพน้ัน หนังสืองานศพกรุวัดบวรนิเวศ มอบหมายก็เพียงอำ� นวยความสะดวกเป็นครั้งคราว อีกท้ังผู้ใช้บริการ
วิหาร เป็นกรุหนังสือขนาดใหญ่ที่มีผู้สนใจใคร่จะศึกษาเป็นอันมาก อาจมีไม่มากพอ เม่ือเทียบแล้วไม่คุ้มแก่การดูแลรักษา จึงชะลอการ
เพราะมกี ารกอ่ ตงั้ และบอกรบั บรจิ าคมาตง้ั แตช่ ว่ งตน้ ทศวรรษท ่ี ๒๕๑๐ เปดิ เรอ่ื ยมา
แต่น้อยรายนักจะมีโอกาสเข้าถึงหรือสัมผัสตัวเล่มหนังสือเหล่าน้ัน กระทง่ั ชว่ งกลางป ี ๒๕๕๘ สำ� นกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
ด้วยว่าระบบการจัดการห้องสมุดวัดบวรฯ มีการเปลี่ยนแปลงและ ต้ังเป้าหมายว่าจะเป็นคลังหนังสืองานศพของไทย ด้วยเล็งเห็นความ
ปิดปรับปรุงเป็นระยะ ๆ ประกอบกับขาดบุคลากรดูแลอย่างเป็น ส�ำคัญของกรุหนังสืออนุสรณ์งานศพวัดบวรนิเวศ จึงติดต่อวัดเพ่ือ
กิจจะลักษณะ ส่งผลให้ผู้ต้องการค้นคว้าคว้าน้�ำเหลว หรือประสบ จัดท�ำโครงการสแกนหนังสืองานศพถวายแก่วัด โดยจะเป็นการต่อ
ความยากล�ำบากในการใช้บริการอยู่เนือง ๆ อายุหนังสืองานศพ
ซ่ึงบางเล่มมีอายุเกิน ๓
ห้องสมุดหนังสืออนุสรณ์งานศพ
กว่า ๕๐ ปี บางเล่ม
แต่เดิมวัดบวรนิเวศวิหารมีห้องสมุดวัดต้ังอยู่ท่ีต�ำหนักล่าง กระดาษกรอบเหลือง
เมื่อปี ๒๔๙๗ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ ทรง เป็นไฟล์หนังสืออิเล็ก-
พระเมตตาใหจ้ ัดต้งั ขน้ึ ปี ๒๕๑๑ ห้องสมดุ ยา้ ยไปห้องโถงชนั้ ลา่ งตกึ ทรอนิกส์ท่ีผู้ใช้บริการ
ภปร. ซง่ึ ระหวา่ งนน้ั นเรศ นโรปกรณ ์ คอลมั นสิ ตห์ นงั สอื พมิ พ์สยามรฐั สามารถเข้าถึงผ่านระบบ
เสนอความเหน็ วา่ นา่ จะมกี ารจดั ตง้ั หอ้ งสมดุ หนงั สอื งานศพบา้ ง ปรากฏ ออนไลน์
ว่ามีผู้ทราบข่าวบริจาคหนังสือมาเป็นจำ� นวนมาก และมีพิธีเปิดอย่าง
เปน็ ทางการเมอื่ ๒๒ พฤศจกิ ายน ๒๕๑๕ อนั เปน็ วนั ครบ ๑๐๐ ป ี วนั
ประสตู ขิ องสมเดจ็ พระสงั ฆราชเจ้า กรมหลวงวชริ ญาณวงศ์
98 มีนาคม ๒๕๕๙
