Page 101 - Skd 373-2559-03
P. 101
๑๒
รปู แบบท่ีเปลี่ยนไปในเนอื้ หาด้ังเดมิ หนา้ สดุ ทา้ ย มรี ายละเอยี ดและใชเ้ วลาคอ่ นขา้ งมาก นอกจากหนงั สอื
งานศพจากกรุวัดบวรฯ ท่ีรอสแกน ยังมีผู้บริจาคเพิ่มมาอีกเมื่อทราบ
นับแต่เดือนกรกฎาคม ๒๕๕๘ ท่ีส�ำนักหอสมุด มหาวิทยาลัย ข่าวหอสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์รับบริจาคหนังสืองานศพและ
ธรรมศาสตร์ เริม่ ท�ำโครงการสแกนหนังสอื งานศพวัดบวรฯ จนถึงวันนี้ หนังสือเก่าอ่ืน ๆ ด้วย ขณะนีจ้ ึงเกดิ สภาพทเ่ี จ้าหนา้ ทีป่ ฏิบตั ิงานกล่าว
(ตน้ เดอื นมนี าคม ๒๕๕๙) มหี นงั สอื งานศพกรวุ ดั บวรฯ ทผ่ี า่ นการสแกน ติดตลกวา่
แลว้ ประมาณ ๑,๐๐๐ เลม่ จากทงั้ หมดราว ๒๔,๐๐๐ เลม่ แมไ้ มไ่ ด้
ก�ำหนดระยะเวลา แต่เป็นที่เข้าใจร่วมกันระหว่างสองฝ่ายว่าจะต้อง “พี่ ๆ ตอนนศ้ี พเกลื่อนรอสแกนเตม็ ไปหมดแลว้ ”
ท�ำงานให้เสร็จโดยเร็วที่สุด โดยจัดล�ำดับความส�ำคัญในการสแกน
หนงั สืองานศพกรวุ ดั บวรฯ ใหเ้ ปน็ อนั ดับ ๑ สแกนจากคกุ
กาญจนาภรณ์ จิตต์สง่า หัวหน้าหอสมุดปรีดี พนมยงค์ ทางออกหนงึ่ เพอ่ื ลดจำ� นวน (หนงั สอื งาน) ศพทรี่ อสแกน สำ� นกั
มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร ์ เล่าถงึ กระบวนการสแกนหนงั สอื งานศพกรุ หอสมดุ วางแผนวา่ จะเพม่ิ กำ� ลงั คนทำ� งานในโครงการสแกนหนงั สอื งาน
วดั บวรฯ วา่ สำ� นกั หอสมดุ ฯ จะนำ� หนงั สอื มาจากวดั คราวละประมาณ ศพ โดยนำ� เครอื่ งสแกนและหนงั สอื งานศพกรวุ ดั บวรฯ เขา้ คกุ บางขวาง
๑,๐๐๐ เลม่ ซง่ึ ผา่ นการทำ� ความสะอาดอยแู่ ลว้ นำ� มาสแกนไดเ้ ลย แต่ ให้นักโทษคดีอุกฉกรรจ์รับหน้าท่ีสแกนแทนการจัดจ้างลูกจ้างชั่วคราว
อาจใชเ้ วลาเป็นปกี วา่ จะเสรจ็ ส้ินทงั้ หมด เพราะมีหนงั สือจำ� นวนมาก ซง่ึ หายากยง่ิ
“ตามข้อตกลงเมื่อสแกนเสร็จแล้วต้องคืนวัดบวรฯ เราไม่ได้ ผู้ต้องขังบางส่วนเคยผ่านการอบรมการท�ำหนังสือดิจิทัลใน
ตอ้ งการตวั เลม่ ไดเ้ นอ้ื หามาบรกิ ารกพ็ อใจแลว้ สมบตั ผิ ลดั กนั ชม อยา่ โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชด�ำริสมเด็จพระเทพรัตน-
ไปตน่ื เตน้ ทจี่ ะได้ของเขา” หัวหน้าหอสมุดกล่าว ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จึงเป็นโอกาสเหมาะที่จะเติมเต็มช่อง
ว่างน้ี ทั้งยังได้ส่งเสริมการศึกษาให้ผู้ต้องขังสร้างหนังสือดิจิทัล เปิด
การแปรสภาพหนังสือที่หลายเล่มกระดาษมีสภาพเก่า กรอบ โอกาสให้นักโทษได้ท�ำงาน และใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ภายใน
เหลอื ง ไปสรู่ ปู แบบไฟลด์ จิ ทิ ลั นนั้ มขี น้ั ตอนกอ่ นสแกนทน่ี า่ สนใจ กลา่ ว เรอื นจำ� จะมหี อ้ งคอมพวิ เตอรท์ จี่ ดั ไวใ้ หน้ กั โทษเวยี นกนั ท�ำงานเปน็ ผลดั
คือ บรรณารักษ์และเจ้าหน้าท่ีสแกนหนังสือเป็นผู้มีบทบาทสำ� คัญ และไดร้ บั คา่ ตอบแทนสะสมเปน็ เงนิ ตดิ ตวั ไปหลงั พน้ โทษ ซงึ่ หนว่ ยงาน
ทำ� คลอดหนังสืองานศพเก่าเหลา่ น้ีให้เกดิ ใหม่เปน็ ไฟล์ดิจทิ ัล อืน่ เคยใช้บริการโครงการลกั ษณะนบ้ี ้างแล้ว
เม่ือได้รับหนังสือบรรณารักษ์จะต้องอ่านเนื้อหาและให้ค�ำค้น ดังนั้นอีกไม่นาน อาจจะภายในปีน้ีที่เครื่องสแกนและหนังสือ
(keyword) ท่ีเกี่ยวกับหนังสือ โดยมีค�ำควบคุมว่า วัดบวรนิเวศวิหาร งานศพกรุวัดบวรฯ จะได้ย้ายฐานจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ไป
(ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ) หนังสืออนุสรณ์งานศพ หนังสืองาน สถติ ทเ่ี รอื นจำ� บางขวาง เพอ่ื ใหก้ ารแปรสภาพหนงั สอื เกา่ เหลา่ นน้ั สำ� เรจ็
ศพวัดบวรนิเวศวิหาร หนังสืออนุสรณ์งานศพวัดบวรนิเวศวิหาร จาก โดยไว
นั้นน�ำหนังสือมาสแกน ต่อด้วยฝังค�ำค้นไว้ในไฟล์ แล้วอัปโหลดไฟล์
ดิจิทัลยัง archive.org (หน่วยงานต่างประเทศซึ่งให้บริการห้องสมุด แตใ่ นระหวา่ งนท้ี แ่ี มจ้ ะยงั สแกนไมเ่ สรจ็ สน้ิ ทงั้ กร ุ ผสู้ นใจใชบ้ รกิ าร
ทางอนิ เทอรเ์ นต็ แบบไมแ่ สวงหาผลก�ำไร) ซง่ึ จะตรวจดคู วามเรยี บรอ้ ย หนงั สอื อนสุ รณง์ านศพวดั บวรนเิ วศวหิ าร ดาวน์โหลดขอ้ มลู ไดท้ ี่ http://
หากหนา้ ใดไม่ชัดต้องสแกนหน้านัน้ ใหมแ่ ล้วแทรกข้อมูลไปให้ beyond.library.tu.ac.th/cdm/landingpage/collection/cremation
ขั้นตอนการสแกนของเจ้าหน้าที่น้ันต้องเปิดหนังสือทีละหน้า ขอความสุขจงมแี ดผ่ ้รู ักการอา่ นทุกคนเทอญ
เพ่ือให้เครื่องสแกนวีเชปบันทึกข้อมูลเป็นไฟล์ภาพต้ังแต่หน้าปกถึง
มีนาคม ๒๕๕๙ 99
