Page 142 - Skd 361-2558-03
P. 142
เรือ่ ง : สุชาดา ลิมป ์ / ภาพ : บนั สิทธ ิ์ บุณยะรัตเวช
พ-่ี น้อง (กาญจนะวณิชย)์
นกั สรา้ งภมู ิคุ้มกันใหส้ องเมอื งใหญ่
ก รุงเทพฯ เชยี งใหม่
พสี่ าว-นกั วชิ าการ ชอบสงั เกตเมืองและขยับคนเข้าหาสัตว์ น้องชาย- แพทย์ด้านโรคหัวใจ ชอบสังเกตป่าและเชื่อมโยงสัตว ์
“เราน่าจะเป็นคนเมืองรุ่นสุดท้ายท่ีหลังบ้านย่านสุขุมวิทมีบึงบัว มดั หวั ใจคน
นาขา้ ว แม่สอนให้เราเข้าถงึ ธรรมชาตโิ ดยไมต่ ้องดน้ิ รนเขา้ ปา่ ”
วัยเด็กของ ดร. สรณรัชฎ์ กาญจนะวณิชย์ ประธานกรรมการ “เป็นหมอรักษาอาการป่วยไข้ของมนุษย์อย่างเดียวมันไม่ได้แก้ที่
มูลนิธิโลกสีเขียว ยังสว่างในหัวใจกระท่ังยุคท่ีกรุงเทพฯ เปลี่ยนสีจาก ต้นตอของปัญหา คนป่วยเพราะโลกป่วย ปัญหาส่ิงแวดล้อมเป็นเหตุ
เขียวเป็นเทา เม่ือมีโอกาสจึงเลือกงานที่ได้น�ากลวิธีเช่ือมโยงมนุษย์ - ใหเ้ กดิ โรคตา่ ง ๆ และทโ่ี ลกปว่ ยกเ็ พราะหวั ใจมนษุ ยม์ องไมเ่ หน็ คณุ คา่
สัตว์-พืชแบบที่แม่สอนมาประยุกต์ใช้กับคนรุ่นใหม่ผ่านกระบวนการ ของชีวิตและธรรมชาติ นักอนุรักษ์มักถูกมองว่าเห็นแก่สัตว์มากกว่า
หลากหลาย ด้วยหวังว่าวันหนึ่งกระแสอยู่ร่วมกับธรรมชาติจะกลับคืน คน ไม่สนใจปัญหาปากท้อง แท้จริงก็มองเรื่องเดียวกันอยู่ เพียงแต่
“เราทา� กระบวนการเรยี นรชู้ ดุ ‘นกั สบื สง่ิ แวดลอ้ ม’ เพราะอยากเหน็ เรามองระยะยาวไปช่ัวลูกชั่วหลาน เวลาหิวข้าวไม่มีใครออกไปยืน
มนุษย์อ่านธรรมชาติได้และเช่ือมโยงมันกับชีวิตตนเอง ท่ีเลือกหยิบ รับแดดกลางสนามแล้วสังเคราะห์แสงได้เอง การจะแก้ไขปัญหา
สงิ่ ธรรมดามาอวดความอศั จรรยก์ เ็ พอื่ ใหป้ ระหลาดใจวา่ สง่ิ มชี วี ติ เลก็ ๆ สิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืนต้องเคารพสิทธิการมีอยู่ของสิ่งมีชีวิตอ่ืนด้วย
หน้าตาพิลึกใกล้ตัวช่างมีหน้าที่ย่ิงใหญ่ จะได้เป็นแรงบันดาลใจให้คน เดก็ ยคุ นห้ี า่ งเหนิ ธรรมชาต ิ รจู้ กั ดาราเกาหลดี กี วา่ นกกางเขนและดอกปบี
เมอื งใหญอ่ ยากปรบั ตวั เขา้ หาธรรมชาตดิ ว้ ยความสนกุ มลู นธิ โิ ลกสเี ขยี ว ถ้าพวกเขาไม่เคยมีนกมีต้นไม้เป็นเพ่ือน คงยากท่ีจะฝากโลกน้ีไว้ให ้
ยงั เปน็ หนว่ ยงานแรก ๆ ทรี่ เิ รมิ่ รณรงค์วถิ เี มอื งจกั รยาน เพอ่ื เปน็ แนวทาง พวกเขาปกป้องดแู ล”
พัฒนาเมืองให้เป็นมิตรต่อชีวิตมนุษย์ และเป็นประตูสู่การเรียนรู้นอก
ห้องแอร์ ให้คนเมืองมีปฏิสัมพันธ์กับสภาพแวดล้อม เห็นโครงสร้าง คือเหตุผลที่ นายแพทย์รังสฤษฎ์ กาญจนะวณิชย์ อาจารย์
สังคมชัดเจนขึน้ ” แพทย์ประจ�าคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ริเริ่มชมรม
เธอว่า ทุกสังคมจ�าเป็นต้องมีหน้าที่หลากหลายเพ่ือรักษาสมดุล อนรุ กั ษน์ กและธรรมชาตลิ า้ นนาตงั้ แตป่ ี ๒๕๔๒ เพอื่ อทุ ศิ เวลาสว่ นตน
ถงึ เวลาทหี่ มอ นกั ชวี ะ นกั เคม ี วศิ วกร ดไี ซเนอร ์ และอกี หลาย ๆ อาชพี น�าเยาวชนเข้าป่าศึกษาธรรมชาต ิ เรียนรเู้ รอื่ งนก
ตอ้ งเดินข้ามศาสตร์มาจับมือ
“ทางออกเดียวท่ีจะแก้ปัญหาส่ิงแวดล้อมเส่ือมโทรมคือเราต้อง “เสียงร้องไพเราะ พฤติกรรมน่ารัก และสีสันสวยงามของนกคือ
ร่วมมือกันขอความรู้จากธรรมชาติซึ่งเป็นครูโดยตรง อาจไม่เห็นผล ทูตจับหัวใจเด็ก ๆ ให้อยากศึกษาธรรมชาติ เมื่อพวกเขาเร่ิมตื่นเต้น
เปล่ียนแปลงในยุคเรา แต่ต้องท�าเพ่ือให้มีโอกาสเกิดส่ิงที่ดีขึ้นในยุค ค่อยเช่ือมโยงให้เห็นภาพใหญ่ว่านกสร้างสมดุลนิเวศอย่างไร เป็น
ตอ่ ไป” นักปลูกป่าที่สุดยอดขนาดไหน จะเกิดอะไรข้ึนถ้าดอยสุเทพไม่มีนก
แล้วขยายความส�าคัญไปถึงสัตว์ป่าทุกชนิดท้ังท่ีน่ารักขนฟูจนถึงกบ
รางวัลและผลงานดา้ นส่ิงแวดลอ้ ม เขียด ง ู ปลูกฝังความเอ้ืออารตี อ่ สิง่ มีชีวติ อย่างทดั เทียม เพราะสตั ว์ที่
ดร. สรณรัชฎ์ กาญจนะวณิชย์ ไมส่ วยงามหลายชนดิ กท็ า� ประโยชนแ์ กโ่ ลกมหาศาล เราไมอ่ าจอนรุ กั ษ์
ป ี ๒๕๕๔ รับรางวัลบคุ คลเกียรติยศโกมลคีมทอง โดยปราศจากความร ู้ หรอื เปย่ี มความรโู้ ดยปราศจากหวั ใจ นกั อนรุ กั ษ์
ป ี ๒๕๕๖ รับรางวลั “ผู้หญงิ เกง่ ” สาขาส่งิ แวดลอ้ ม โดยแทม้ ักเกิดจากการได้เห็นได้สัมผสั ของจริง”
ในวนั สตรีสากล โดยกรมสวัสดกิ ารและคมุ้ ครองแรงงาน
เช่นที่เขาเคยร้องว้าวให้หลายส่ิงอัศจรรย์ ในวัยเยาว์ ก่อนจะ
นพ. รงั สฤษฎ์ กาญจนะวณชิ ย์ เติบโต-ผลัดเปน็ ผูถ้ ่ายทอด
ปี ๒๕๔๗ ไดร้ ับยกยอ่ ง ชว่ ยเหลือราชการดีเด่น
จากกรมอทุ ยานแหง่ ชาต ิ สัตว์ปา่ และพนั ธพุ์ ืช “นี่เป็นวิธีทแี่ มใ่ ช้สอนเราและประสบความส�าเรจ็ มาแลว้ ”
ปี ๒๕๕๑ ไดร้ ับคดั เลอื ก นักอนุรกั ษด์ ีเด่น
จากสมาคมอนุรักษน์ กและธรรมชาตแิ หง่ ประเทศไทย สองเมอื งใหญ่
พ-่ี น้องกาญจนะวณิชยจ์ บั มอื สง่ ตอ่ แนวคดิ แบบแม่
บ่อยครั้งที่พี่สาวขึ้นเชียงใหม่ น�าวิชาส่ิงแวดล้อมแสนสนุกสอน
เด็กเมืองเหนือ
บ่อยไปท่ีน้องชายลงกรุงเทพฯ นา� เร่ืองราวของสัตว์ปีกและแมลง
เล็ก ๆ บอกตอ่ คนเมอื ง
ร่วมสร้างวัคซีนคุ้มกันให้สองเมืองใหญ่เข้มแข็ง-เขียวข้ึนอย่างท่ี
ควรจะเป็น
140 มีนาคม ๒๕๕๘
