Page 188 - Skd 361-2558-03
P. 188
มติ ิคู่ขนาน คน้ หาความเหมอื นในความตา่ ง คุณผ้อู ่านทสี่ นใจการทรงกลดแบบซบั ซอ้ น
คน้ หาความต่างในความเหมือน อาจอา่ นหวั ขอ้ Multiple Halo Displays
บญั ชา ธนบญุ สมบัติ พบกับความจรงิ และความงดงาม ในเว็บไซต ์ Atmospheric Optics
ท่แี ฝงในค่ขู นานของสรรพสิ่ง ที ่ http://atoptics.co.uk/halo/haldisp.htm
buncha2509@gmail.com, ข้อมูลเกี่ยวกบั diamond dust อาจเรม่ิ ที ่
wwwb.ufanccehbao2o5k0.c9om/ http://en.wikipedia.org/wiki/Diamond_dust
สดุ ยอดทอ ี่ ำNทeติ wย ์ทMรงeกxiลcดo
เม่ือวันศุกร์ที่ ๙ มกรำคม ค.ศ. ๒๐๑๕ เกิดปรำกฏกำรณ ์ คำ� ถำมท ี่ ๒ : การจา� ลองการทรงกลดทา� อย่างไร ?
ตอบ : ผมใช้โปรแกรม HaloPoint 2.0 ค�านวณ ซึ่งเป็นฟรีแวร ์
อาทิตย์ทรงกลดหลายรูปแบบท่ีเมืองเรดริเวอร์ รัฐนิวเม็กซิโก
สหรัฐอเมริกา มีผู้ถ่ายภาพไว้คือ โจชัว โทมัส (Joshua Thomas) เขยี นโดย Jukka Ruoskanen
และต่อมาเจ้าหน้าที่ของ US National Weather Service (NWS) การทรงกลดทุกรูปแบบเกิดจากการท่ีแสงอาทิตย์หักเห (หรือ
ทแี่ อมารลิ โล รฐั เทกซสั ได้โพสตภ์ าพน้ีบนเฟซบุ๊กขององค์กร
บางกรณีสะท้อน) จากผลึกน้�าแข็งรูปร่างต่างๆ ในอากาศ ในแบบ
วันที่เขียนต้นฉบับบทความนี้ (๑๐ กุมภาพันธ์) ก็มีผู้แชร์ภาพ จ�าลองใช้ผลกึ น้า� แขง็ ส่รี ูปแบบ ดงั นี้
ดงั กล่าวถึง ๒๕,๘๔๑ ครง้ั !
ผลึก A : ผลึกรูปแท่ง หน้าตัดหกเหล่ียมด้านเท่า (รูปร่าง
แม้ว่าในโพสต์ของ NWS จะระบุช่ือเรียกของเส้นการทรงกลด คลา้ ยกลอ่ งขนมโคอะลา มารช์ ) เอยี งตวั แบบสมุ่ ๆ ในอากาศ ปรมิ าณ
ต่างๆ ไว้ และบอกว่าไดป้ รกึ ษาอาจารยเ์ ลส คาวลยี ์ (Les Cowley) ๒ เปอร์เซน็ ต์
ผู้เชี่ยวชาญด้านอาทิตย์ทรงกลดแล้ว แต่ผมพบว่าช่ือเรียกของการ
ทรงกลดบางเสน้ คลาดเคลอื่ นจากความเปน็ จรงิ (ซงึ่ คงเกดิ จากความ ผลกึ B : ผลกึ รปู แทง่ คลา้ ยผลกึ A แตว่ างตวั ในแนวนอน หมนุ
ไม่คุ้นเคยของผู้ท่ีจัดท�าค�าบรรยายประกอบภาพน่ันเอง) ดังนั้นเพ่ือ รอบแกนผลึกได้ ๓๖๐ องศา ปรมิ าณ ๓๘ เปอร์เซ็นต์
ให้เข้าใจเร่ืองน้ีอย่างถูกต้อง ผมจึงขอเสนอสรุปผลการวิเคราะห์
ปรากฏการณน์ ีโ้ ดยใช้คา� ถาม-ค�าตอบสี่ข้อ ดังนี้ ผลกึ C : ผลกึ รปู แทง่ หนา้ ตดั หกเหลยี่ ม (ดรู ปู ) วางตวั ลกั ษณะ
หันดา้ นแบนขนานกบั พื้น ปรมิ าณ ๓๐ เปอร์เซ็นต์
ค�ำถำมท่ี ๑ : รู้ได้อย่างไรว่าภาพนี้เป็นภาพจริง ไม่ได้สร้างด้วย
ผลึก D : ผลึกรปู แผน่ วางตัวในแนวนอนโดยเฉลี่ย แต่เอียงได้
โปรแกรมกราฟกิ อย่าง Photoshop ? ๑๐ องศา หมนุ รอบแกนผลกึ ได ้ ๓๖๐ องศา ปรมิ าณ ๓๐ เปอรเ์ ซน็ ต์
ตอบ : เนื่องจากเราสร้างแบบจ�าลองการทรงกลดในภาพได้ครบ ลักษณะผลกึ ท ่ีใช้ในแบบจ�ำลอง
ทุกเส้นตามท่ีเกิดข้ึนจริงในธรรมชาติ และผลจากแบบจ�าลอง ผลกึ แตล่ ะแบบอาจใหเ้ สน้ ทรงกลดแบบเดยี วกนั หรอื ตา่ งกนั กไ็ ด้
สอดคล้องกับภาพถ่าย ทั้งในแง่ต�าแหน่งและลักษณะความโค้ง (ดังจะได้เห็นผลลัพธ์ของค�าตอบท่ี ๓) ความสนุกและความยาก
ของเส้น จึงม่ันใจว่าภาพน้ีถ่ายจากเหตุการณ์จริง (มองอีกแง่ หาก ในการสร้างแบบจ�าลองเพื่อให้ได้ภาพใกล้เคียงกับภาพที่เห็นก็คือ
เป็นภาพท่ีสร้างข้ึนก็แสดงว่าผู้สร้างภาพต้องมีความรู้เก่ียวกับ ต้องสร้างผลึกให้ถูกต้องท้ังรูปร่าง การเอียงตัว และปริมาณสัมพัทธ์
ปรากฏการณ์น้ีในระดับทไี่ มธ่ รรมดา ซ่ึงเป็นไปได้ยาก) น่นั เอง
กำรทรงกลดที่รฐั นวิ เมก็ ซิโก
จำ� ลองด้วยคอมพิวเตอร์
186 มีนาคม ๒๕๕๘